ضرورت مطالعه‌ی کتاب برای نویسندگان و مترجمان
پایگاه خبری اولکامیز – «ماریو بارگاس یوسا» نویسنده‌ی کتاب‌هایی چون «سور بز» و «گفت‌وگو در کاتادرال» کتاب‌خواندن را فرایندی جادویی می‌داند که به او اجازه می‌دهد چندین بار زندگی کند.
او در این‌باره گفته است: احساسات و درک من از زندگی و مردُم، این تصور را برایم به‌وجود‌آورده که زندگی فقط این زندگی محدود با دیگر‌انسان‌ها نیست، بلکه زندگی دیگری‌هم هست که توسط نویسندگان بزرگ خلق شده است.
یوسا دلایل زیر را برای کتابخوانی می‌آورد:
۱. کتاب‌های خوب، بلندپروازی انسان را تحریک می‌کنند. یادگیریِ سوادِ خواندن مهم‌ترین اتفاق زندگی من بود و حرفه‌ی داستان‌گویی من هم زاده همین مهارت است. هیچ دلیل مهمی برای به‌سرانجام‌رساندن یک رمان خوب وجود ندارد، اما ادبیات همیشه تاثیر خودش را روی خواننده می‌گذارد؛ این شاید شبیه حس ارضای میل باشد و یا تغییر‌و‌تحول به سمت خوبی‌ها. هر حسی که باشد، زندگی آدم‌ها با مطالعه کتاب غنی می‌شود.
۲. ما با خواندن کتاب‌های خوب، در پنهانی‌ترین وجوه شخصیت انسانی‌مان به حس نزدیکی با یک فرهنگ می‌رسیم. خواندن، همان‌طور که غرایز، شور و احساسات، رفتارهای‌مان را تعریف می‌کنند، دانش رپان‌شناختی ما را غنا می‌بخشد.
۳. ادبیات بهترین سلاح در مقابل تعصب است. به نظر من کتاب‌های خوب، بهترین دفاع در برابر عقاید تحریف‌شده مردم با زبان‌های مختلف، باورها و رسوم متفاوت است. با وجود تمام این تفاوت‌ها، آن‌چه مشترکاً بین همه زنان و مردان با پیشینه مختلف حکم می‌راند، از همه‌چیز مهم‌تر است؛ چون همه‌ی ما انسانیم و همه‌ی ما از سوی مشکلات و موانع مشابه به چالش کشیده می‌شویم؛ مشکلاتی که باید برای زنده‌ماندن و زندگی‌کردن بر آن‌ها غلبه کنیم.
۴. ادبیات دشمن طبیعی همه دیکتاتوری‌هاست. ادبیات «نارضایتی و توان اعتراض» را در جهان رشد می‌دهد و خواندن، حس امید و آرزوی داشتن جامعه‌ای بهتر را در مخیله‌ی شهروندان به وجود می‌آورد؛ جایی که مردم بتوانند رؤیاهای خود را آزادانه دنبال کنند. وقتی یک نفر مطالعه می‌کند، رویکردی انتقادی و نقادانه پیدا می‌کند تا واقعیت را به دنیای کتاب‌ها نزدیک کند. ادبیات میل درونی برای تغییر‌دادن و ایستادن مقابل سلطه را که از گهواره تا گور سعی در کنترل ما دارد، بیدار می‌کند.
کتاب خوب‌خواندن راهی برای مجهز‌شدن در بحبوحه‌ی اعتقادات و روبه‌رو‌شدن با هرچه نادرستی در جهانی است که در آن زندگی می‌کنیم. راهی که از آن طریق بتوانیم در جهت تغییر جهان بکوشیم و آن را به دنیای تخیلاتی که با وجود کاستی‌ها و محدودیت‌های‌مان خلق کرده‌ایم، نزدیک کنیم.
۵. مطالعه بهترین نوع سرگرمی است. حتی وقتی کلمات با هم ترکیب می‌شوند، رنگ و بویی جادویی به خود می‌گیرند و دریچه‌ای می‌شوند برای زندگی کردن تجربیات دیگر.
۶. خواندن شالوده‌ی تربیت‌کردن انسان‌های آزاد است. در جوامع آزاد، مفهومی وجود دارد مبنی بر این که مطالعه، یک سرگرمی و لذت است که می‌شود آن را از تجربه کلی زندگی افراد حذف کرد. به نظر من این اشتباه بزرگی است؛ نبود آزادی در ابعاد مادی، روحی و فرهنگی، زندگی افراد و کل جامعه را از هم می‌پاشاند. من فکر می‌کنم کتاب‌های خوب امید به تغییر زندگی و این‌موضوع را که جوامع روزی به تمام این محدودیت‌ها غلبه می‌کنند و جوامعی عادلانه‌تر به وجود خواهند آمد، ارتقا می‌بخشد. جوامعی به وجود می‌آیند که به دنیاهای تخیلی ما نزدیک‌تر هستند. اشیاء واقعی از‌درون کتاب‌های خوب سربرمی‌آورند و رنگ و بوی واقعیت به خود می‌گیرند.
۷. مطالعه کتاب‌های خوب آدم‌های بهتری از ما می‌سازد. ما باید فرزندان‌مان را قانع کنیم که «خواندن» مسلماً لذتی خارق‌العاده است اما در عین حال «بهترین راه برای بهتر‌شدن». مطالعه راهی است برای آمادگی بیشتر در مواجهه با مسائل و مشکلاتی که در تمام طول عمر ما حضور دارند و خواهند داشت.
«ماریو بارگاس یوسا» متولد ۱۹۳۶، از مطرح‌ترین چهره‌های ادبیات آمریکای لاتین به‌شمار می‌رود. او در پنج‌دهه‌ی گذشته، آثاری مانند «سور بز»، «خانه سبز»، «گفت‌وگو در کاتادرال» و «شهر سگ‌ها» را خلق کرده است. / مرکز مطالعات علمی و ادبی ایران (ایکو‌سالا
*این مطلب پرمحتوا را آنادردی عنصری نویسنده و محقق ترکمن در پاسخ به سئوال اولکامیز به مناسبت هفته کتاب و کتابخوانی ارسال کرد.
www.ulkamiz.ir
