ویژگی های یک روزنامه نگار خوب

پایگاه خبری اولکامیز – امان محمد خو جملی: هر یادداشتی عکس العملی بر می انگیزد و سئوالات زیادی را در ذهن مخاطبان ایجاد می کند. دو باره یا سه باره مجبوریم توضیحات تکمیلی را منتشر کنیم. این یادداشت به تقاضای یکی از دوستان نوشته می شود.

یکم : صداقت و روراستی یک ضرورت اساسی برای یک روزنامه نگار خوب است. دروغ و ریاکاری در شان یک روزنامه نگار خوب نیست. به شدت باید از آن پرهیز کند. چون دروغ و ریاکاری و نفاق زایل کننده اعتماد مخاطبان است.

دوم : استقلال مالی یک شرط اساسی برای یک روزنامه نگار مستقل است. اگر استقلال مالی نداشته باشد در بیان حقیقت زبانش قاصر خواهد بود. یا این نقیصه را با گرفتن رپرتاژ آگاهی جبران کند. یا به زندگی معمولی در حد متوسط و پایین قناعت کند. بی اعتنایی به مال دنیا انسان را می تواند در بیان حقیقت جسورتر کند. ولی این فرهنگ را اول در خانواده خویش نهادینه کند. تا آنها به شرکت در تحمل مجازات های احتمالی آماده باشند.

سوم : روزنامه نگار در هر رشته ای که مطلب بنویسد در همان رشته با مطالعه فراوان و شبانه روزی صلاحیت لازم را کسب کند تا خوانندگان در روی مطالب او حساب بازکرده و به خواندن مطالب او راغب شوند. اگر به صورت تخصصی آموزش ببیند، خیلی خوب است وگرنه خود را همیشه دانش آموز و دانشجوی این رشته بداند. همیشه به توصیه و نصیحت بزرگان گوش کند.

چهارم : تواضع و فروتنی و دوری از کبر غرور را هیچگاه فراموش نکند. اگر ما فیلسوف و دانشمند هم باشیم فقط در یک رشته خواهیم بود. باید قبول کنیم هنوز میلیاردها نادانسته داریم. دانسته و اندوخته های ما قطره ای است در مقابل دریا.

پنجم : نقد قدرت حاکم وظیفه روزنامه نگار است. کجی ها و ناراستی ها و ظلم ها و ستم ها و بی عدالتی را به آفتاب افکند و نور خود را به آن جا بتاباند. البته این کار ظرایف و دقایق خاص خود را دارد. باید بر اساس شرایط زمان و مکان و موقعیت خود سبک سنگین بکند اگر ممکن باشد و خطر زندان در پی نداشته باشد به صورت مستقیم و گرنه به صورت غیر مستقیم در قالب داستان و روایت و مثال آن را به آگاهی ملت برساند.

ششم : محل زندگی و سکونت روزنامه نگار مهم است. اگر روزنامه نگار ساکن در کشورهای خارجی باشد می تواند حقیقت را به صورت مستقیم و عریان بوسیله رسانه های مختلف مانند روزنامه و مجله و کتاب و رادیو و تلویزیون ماهواره و در قالب اینترنت به وسیله فایلهای صوتی و تصویری و خطی و مصاحبه و مناظره و سخنرانی و گفتگوهای دو جانبه یا چند جانبه به استحضار مردم برساند.

هفتم : هدف برای روزنامه نگار مهم است. او دنبال چیست؟ چی می خواهد؟ هدف از روزنامه نگار شدنش چیست؟ چه انگیزه ای سبب شده است که او روزنامه نگار شود؟ بیان حقیقت، کسب شهرت، کسب درآمد، یا کسب قدرت؟ هر کدام اینها روزنامه نگار را به راههای متفاوتی خواهد برد. بیان حقیقت در ارتباط با قدرت حاکم باشد، نصیب او غیر از خونِ دل چیز دیگری نخواهد بود، در کسب ثروت و شهرت هم اگر خیلی خوش شانس باشد؛ نصیبِ او شاید جامِ مَی باشد. در خصوص کسب قدرت سیاسی هم نحوه ورود شرط است.

هشتم : روزنامه نگاران ورزشی و اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی و ادبی و طنز غیر سیاسی و خنثی از این قاعده مستثنی هستند. اگر هر کدام اینها به سیاست ورود مستقیم یا غیر مستقیم داشته باشند، نظرشان با قرائت رسمی هم متفاوت باشد، پادش شان اگر خونِ دل نباشد، جامِ مَی هم نخواهد بود. مصداق بارز این موضوع، مجری و مفسّر ورزشی عادل فردوسی پور است. خود حدیث مفصل بخوانید از این مجمل. همه ی این پیش فرض ها در کشورهای فاقد آزادی و اقتدار گرا است یا در کشورهای با آزادی کمتر و شبه اقتدارگرا.

نهم : برای روزنامه نگار مستقل و عدم وابستگی به احزاب و جناح های سیاسی مهم است. چون زبان او را در بیان حقیقت کوتاه خواهد کرد. اما در کشوری مانند ایران هنوز با دموکراسی فاصله زیادی دارد، روزنامه نگاران برای کمک به احزاب و تقویت آن وارد احزاب هم می شوند. وقتی در کشور دموکراسی برقرار و نهادینه شود، چنین وظیفه ای از گردن روزنامه نگاران ساقط می شود.

دهم : روزنامه نگاران دولتی و حکومتی هم هستند که در روزنامه ها و مجلات و رادیو و تلویزیون و اینترنت و ماهواره و خبر گزاری ها فعال هستند، که به خاطر جلو گیری از اطاله کلام وارد جزئیات آنها نمی شوم.

کانال تلگرامی نویسنده

www.ulkamiz.ir