مطالب ویژه

چالش های توسعه زیرساخت های درمانی شرق استان گلستان با محوریت گنبدکاووس

پایگاه خبری اولکامیز – به قلم: دکتر آیدا نیازی ؛ دکترای مهندسی پزشکی از دانشگاه بیرمنگهام و رئیس هیات مدیره شرکت پتروشیمی بانیار پلیمر.

مقدمه:

بیمارستان یکی از مهم ترین اجزای تشکیل دهنده نظام سلامت هر جامعه ای بوده و یکی از معیارهای سنجش میزان توسعه بهداشت و درمان کشورها، سنجش نسبت تعداد تخت بیمارستانی به جمعیت و استاندارد تعداد کادر درمان نسبت به جمعیت و تخت محسوب می شود. شاخص تعداد تخت بیمارستانی به ازای هر هزار نفر جمعیت یکی از شاخص های مهم ارایه و ارزیابی خدمات سلامت محسوب می شود.

با بررسی آمارهای سازمان بهداشت جهانی،وزارت بهداشت و درمان کشور و همچنین آمارهای ارایه شده توسط سازمان نظام پزشکی و نظام پرستاری کشور به این نکته مهم می رسیم که هم در زمینه توسعه زیرساخت های درمانی و هم تربیت نیروی انسانی نتوانسته‌ایم استانداردهای جهانی را پیاده‌سازی کنیم و حتی با کشورهای منطقه نظیر ترکیه نیز تفاوت بسیار فاحشی داریم.

در حال حاضر تعداد تخت بیمارستانی کل کشور ایران براساس آخرین آمار اعلام شده توسط وزیر بهداشت تعداد ۱۵۰ هزار تخت بوده و با توجه به جمعیت ۸۴ میلیونی کشور، سرانه تخت بیمارستانی کشور به ازای هر هزارنفر جمعیت برابر با ۱.۷۸ تخت می باشد.البته آمار مراجع علمی کمتر از این عدد را نشان می دهد.

براساس آمار سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) در سال ۲۰۲۰-۲۰۲۱ به ازای هر یکهزار نفر جمعیت در ترکیه ۳ تخت بیمارستانی و در آلمان ۷.۸ تخت و در کره جنوبی ۱۲.۷ تخت بیمارستانی وجود دارد.( data.oecd.org)

در سال ۲۰۲۰ تعداد تخت های بیمارستانی در ترکیه ۲۵۱ هزار تخت بوده است.(Saglik.gov.tr) برای اینکه سرانه تخت بیمارستانی کشور با سرانه تخت بیمارستانی ترکیه برابر شود حدود ۱۰۰ هزار تخت بیمارستانی به ظرفیت زیرساخت های بیمارستانی ایران باید اضافه شود که برای نیل به این منظور حدود ۹ میلیارد دلار سرمایه گذاری اولیه لازم است.با توجه به گزارش بانک مرکزی ایران،در سال ۱۴۰۰ ایران ۳۹ میلیارد دلار صادرات نفت داشته و با بررسی درآمدهای نفتی ایران در دهه های اخیر، بدون نیاز به سرمایه خارجی نیز می توان کمبود بیمارستانی کل ایران را در یک سیاست پلکانی ظرف یک دوره پنج ساله برطرف کرده و به سطح کشورهای درحال توسعه منطقه رساند.

ولی در بحث توسعه انسانی، بخصوص در نسبت پرستار به تخت بیمارستانی، پرستار به جمعیت و پرستار به پزشک،شکاف موجود با استانداردهای جهانی بسیار نگران کننده است.براساس اعلام سازمان نظام پرستاری ایران،به ازای هر یکهزارنفر جمعیت ایران ۱.۵ پرستار در کشور داریم که میانگین جهانی آن ۳ پرستار به ازای هزارنفر جمعیت است.در بسیاری از استان‌های کشورمان به ازای هر تخت بیمارستانی ۰.۶ نفر پرستار(کمتر از یک پرستار) وجود دارد.(ino.ir)یعنی براساس همین تعداد تخت بیمارستانی موجود در ایران،نظام سلامت کشور ۱۲۶ هزار پرستار کمبود دارد.

 

مروری اجمالی بر وضعیت آماری تخت های فعال بیمارستانی استان گلستان:

همانطور که قبلا ذکر شد شاخص تعداد تخت بیمارستانی به ازای هر هزار نفر جمعیت یکی از مهم ترین شاخص های ارایه خدمات سلامت است، منتهی ذکر این نکته ضروریست که فقط تعداد زیاد تخت بیمارستانی در یک کشور به تنهایی منجر به بهبود وضعیت و کیفیت سلامت مردم نمی شود.بلکه توزیع عادلانه تخت های بیمارستانی هم حائز اهمیت است که تاثیر قابل توجهی بر سلامتی مردم جامعه دارد.یعنی توزیع بیمارستان ها و تخت های بیمارستانی باید متناسب با نیازمردم جامعه صورت گیرد.در حال حاضر بیشتر تخت های بیمارستانی استان گلستان در مرکز استان متمرکز شده و در شهرستان های استان بصورت عادلانه توریع نشده است.سیاستگذاران و مدیران ارشد نظام سلامت کشور با همراهی نمایندگان ملت در مجلس باید اقداماتی برای بهبود عدالت در دسترسی مردم شرق استان گلستان به تخت های بیمارستانی بکار گیرند.

در پژوهش منتشر شده در سال ۱۳۹۸، استان گلستان با تعداد ۲۷ بیمارستان و تعداد  ۲۷۷۴ تخت بیمارستانی فعال، و جمعیت ۱۸۶۸۸۱۹ نفری دارای کمتر از ۱.۵ (یک و نیم)تخت به ازای هزار نفر جمعیت بوده است. (نک:عدالت در توزیع جغرافیایی تخت های بیمارستانی در ایران،مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان،دوره ۲۴،بهمن و اسفند ۱۳۹۸، ص ۱۲-۳۶.)

جمعیت استان گلستان ۲.۳۴ درصد از جمعیت کل کشور را تشکیل می دهد و این درحالیست که کمتر از ۲.۳۳ درصد از تخت فعال بیمارستانی کشور را به خود اختصاص داده است.وضعیت استان گلستان را اگر با دو استان همجوار سمنان و مازندران مقایسه کنیم متوجه عقب ماندگی استان گلستان در این زمینه خواهیم بود.استان مازندران که ۴.۱۱ درصد از جمعیت کل کشور را به خود اختصاص داده دارای ۴.۳۱ درصد از کل تخت های فعال بیمارستانی کشور بوده و جمعیت استان سمنان که ۰.۸۸ کل جمعیت کشور را تشکیل می دهد صاحب ۱.۲۵ درصد از تخت های بیمارستانی کشور می باشد.شاخص تخت های فعال بیمارستانی استان های همجوار عبارتند از: استان مازندران ۱.۶ تخت به ازای هر هزارنفر جمعیت.استان سمنان ۲.۱۱ تخت به ازای هر هزار نفر جمعیت در مقایسه با استان گلستان  با ۱.۴۸ تخت به ازای هزار نفر جمعیت.

استان گلستان برای رسیدن به شاخص استان سمنان یعنی ۲.۱۱ تخت بیمارستانی به ازای هر هزارنفر جمعیت، باید ۱۲۰۰ تخت بیمارستانی به ظرفیت تخت های فعال بیمارستانی خود اضافه کند.برای نیل به این منظور مسئولین دولتی و نمایندگان استان باید دست در دست هم داده تا در جهت خدمت به مردم استان با همدلی و همبستگی خود بتوانند این کمبودها را کاهش بدهند.

از ۲۷۷۴ تخت بیمارستانی فعال استان گلستان، بنابر آمار اعلامی دکتر فرهاد بدیعی مدیر شبکه بهداشت و درمان گنبد، سهم گنبدکاووس در حال حاضر در چهار بیمارستان دولتی “شهید مطهری، شهدای ۱۲دی، طالقانی و پیامبر اعظم(ص)” و دو بیمارستان خصوصی “برزویه و بسکی” و یک بیمارستان نیمه دولتی سازمان تامین اجتماعی مجموعا  ۷۵۵ تخت است.

براساس آمار موجود، شهرستان گنبدکاووس که شرق استان گلستان (حدود جمعیت ۵۰ درصد جمعیت استان) را تحت پوشش خدمات درمانی قرار داده فقط ۲۷ درصد از کل تخت های استان را دارا می باشد.

 

سنگینی بار شرق استان گلستان بر زیرساخت های بسیار فرسوده بیمارستانی گنبد:

قدمت برخی بیمارستان های گنبد به بیش از نیم قرن رسیده است.در شاخص های درمانی حدود یک میلیون نفر از مردم استان در هفت شهرستان شرقی گلستان از امکانات،زیرساخت و استانداردهای کمتری نسبت به غرب استان گلستان برخوردار هستند.برای همسان سازی شاخص های درمانی و بهداشتی و توسعه متوازن شرق و غرب گلستان، ضرورت دارد که علاوه بر ساخت بیمارستان ۴۰۰ تخت گنبد، ساختمان های فرسوده و تجهیزات از رده خارج مراکز درمانی گنبد نوسازی شود.بهسازی لرزه ای ساختمان های فرسوده درمانی گنبد نیز مبحث مهمی است که نباید از آن غافل شد.

در دهه های اخیر سهم خیرین در ساخت و تجهیز مراکز درمانی و بهداشتی گنبد و شرق استان چشمگیر بوده بطوریکه در برخی از موارد سرعت عمل و سهم خیرین بیشتر از دولت است.مردم استان گلستان فداکاری خیرین استان مانند زنده یاد مهندس آنه محمد نیازی و همچنین حاج محمد شهرکی و دیگر نیکوکاران را در تجهیز بیمارستان های شرق استان در اوج کرونا فراموش نخواهند کرد.

برای کاهش محرومیت در حوزه بهداشت و درمان شرق استان گلستان، بخش دولتی نیز پا به پای خیرین و نیکوکاران باید پای صحنه باشند و اینطور نباشد که خیرین به وعده های خود عمل کنند اما بخش دولتی در این زمینه به کندی عمل کند.به عنوان نمونه، پروژه خیر ساز “مرکز غربالگری سرطان” گنبدکاووس جنب بیمارستان پیامبر اعظم(ص) که با وفای به عهد حاج محمد شهرکی خیر سرشناس کشوری ساخته شده ، سالهاست که منتظر تکمیل و تجهیز آن توسط بخش دولتی و دانشگاه علوم پزشکی گلستان است.

در ماه های اخیر یکی از بحث های مهم دلسوزان توسعه شهر گنبد و همچنین مسئولین و اصحاب رسانه، بحث تعلل چندین و چند ساله شروع طرح بیمارستان ۴۰۰ تخت گنبدکاووس است.در حال حاضر براساس آخرین اظهارات،بزرگترین مانع طرح بیمارستان ۴۰۰ تخت گنبد آنطور که مسئولین و نماینده مجلس و ائمه محترم جمعه گنبد اعلام کرده اند بحث عدم تخصیص زمین چندهکتاری برای این طرح است.از زمان شروع پیگیریهای این طرح تا به امروز نزدیک به یک دهه گذشته واینچنین بنظر می رسد که علیرغم وعده های زیادی که داده شده،تاکنون زمینی برای این طرح در شهر گنبد اختصاص داده نشده است.

طرح بیمارستان ۴۰۰ تخت گنبد اگر بخواهد به صورت استاندارد و در شان مردم عزیز گنبد ساخته شده و به بهره برداری برسد (غیر از هزینه زمین و مجوزهای ساخت) به حدود ۳۸ الی ۴۰ میلیون دلار سرمایه گذاری مستقیم نیاز دارد.برای تجسم بهتر وزن سرمایه گذاری موردنیاز برای بیمارستان ۴۰۰ تخت گنبد باید گفت که با بودجه ساخت این بیمارستان می توان یک نیروگاه تولید برق حرارتی ۸۰ مگاواتی برای گنبد ساخت.

مناسب ترین متد فاینانس برای اجرایی کردن طرح بیمارستان ۴۰۰ تخت گنبد روش «مشارکت بخش خصوصی و دولتی» یا همان روش(P.P.P) public private partnership خواهد بود که در صورت نیاز در یک مقاله مجزا به چگونگی و شرایط این متد و ارزیابی آن با شرایط دانشگاه علوم پزشکی استان گلستان براساس زیرساخت های قانونی موجود در ایران خواهم پرداخت.

در صورتیکه طرح بیمارستان ۴۰۰ تخت گنبد با مشکل بودجه مواجه نباشد کار ساختمان این بیمارستان در یک برنامه زمانبندی ۳۶ ماهه می تواند به اتمام برسد.در غیر اینصورت با تزریق قطره چکانی بودجه دولتی، ساخت این بیمارستان ممکن است تا سال ۱۴۱۰ نیز به پایان نرسد.

رکورد طولانی ترین دوره ساخت بیمارستان در منطقه شاید مربوط به ساختمان بیمارستان پیامبر اعظم گنبد باشد که بیش از دو دهه طول کشیده است.باید امیدوار باشیم که بیمارستان ۴۰۰ تخت گنبد بسیار زودتر به فرجام برسد هر چند معضل تخصیص زمین برای این طرح بعد از هشت سال هنوز حل نشده است.

به دانشگاه علوم پزشکی استان گلستان پیشنهاد می شود برای تشویق نیکوکاران و خیرین حوزه سلامت و درمان،تمهیداتی برای ارایه مشوقهای معنوی در نظر بگیرند.مسئله زمین برای طرح های بیمارستان سازی یکی از معضلات بزرگ کشور بوده و تقریبا همه استان ها با این معضل دست به گریبان هستند و گره این کار غالبا توسط خیرین و نیکوکاران باز شده است.به عنوان نمونه برای ساخت بیمارستان ۵۰۰ تخت اردبیل معضل و مسئله زمین پیش آمد.خیر و نیکوکار خوشنام اردبیلی حاج آقای نجف زاده در اردبیل با حمایت خانواده خود زمینی به مساحت پنج هکتار برای احداث بیمارستان پانصدتختخوابی اهدا کردند.در مقابل دانشگاه علوم پزشکی و وزارت بهداشت عنوان طرح را «بیمارستان ۵۰۰ تخت نجف زاده» نامگذاری کردند.

آیا این امکان برای دانشگاه علوم پزشکی استان گلستان وجود ندارد که به جای نامگذاری این طرح با نام بیمارستان ۴۰۰ تخت رازی گنبدکاووس، نام بیمارستان به نام خیری باشد که زمین طرح بیمارستان گنبد را اهدا کند؟بنظر می رسد این نوع مشوق های معنوی باعث تعمیق سنت حسنه نیکوکاری در زمینه بهداشت و درمان و تشویق خیرین و خانواده های صنعتگر منطقه برای ورود هرچه بیشتر به این حوزه باشد

رفع نارسایی ها و کمبودهای بهداشتی و درمانی گنبد، علیرغم اینکه یکی از وظایف مهم حاکمیتی محسوب می شود،ولی حمایت و حضور خیرین و نیکوکاران گنبدی نیز برای رفع این کمبودها اجتناب ناپذیر است.

 

بیمارستان طالقانی گنبد محوریت درمانی کودکان شرق استان گلستان:

بیمارستان قدیمی تخصصی کودکان طالقانی گنبدکاووس بزرگترین بیمارستان تخصصی کودکان در شرق استان گلستان محسوب می شود.کودکان بیمار از دورترین نقاط محروم در شرق استان گلستان مانند قازان قایه تا توابع شهرستان گنبد تحت پوشش خدمات درمانی این بیمارستان قرار دارند.

این بیمارستان روزانه دو برابر و در مواقع خاص تا سه برابر ظرفیت خود مراجعه کننده دارد یعنی به ازای هر تخت بیمارستانی کودکان گنبد دو الی سه کودک بیمار مراجعه کننده وجود دارد که به همین علت کودکان بیمار مازاد بر ظرفیت اسمی بیمارستان، فاقد تخت برای بستری بوده و صحنه نگهداری کودکان بیمار در راهروهای بیمارستان دیگر عادی شده است.تعداد کادر درمان بیمارستان کودکان گنبد که متناسب با ظرفیت عددی بیمارستان اختصاص یافته نیز دیگر جوابگوی این حجم از بیماران نبوده و افزایش ظرفیت تجهیزات و کادر درمان کودکان گنبد متناسب با افزایش زیرساخت و مراجعه کننده ها جزو ضروریات محسوب می شود.

رشد جمعیت یکی از شعارهای اساسی دولت بوده و دولت محترم و وزارت بهداشت به صورت پیوسته در هر فرصتی که مجال آن را پیدا بکنند شعار افزایش جمعیت را می دهند، اما این نکته مهم را نباید فراموش کرد که رشد جمعیت فقط به زاد و ولد نبوده بلکه توسعه زیرساخت های بهداشتی و درمانی کودکان و نوزادان ضامن سلامت رشد جمعیت کشور محسوب می شود.نمی توان از یکطرف شعار رشد جمعیت را داد و از طرف دیگر برای توسعه زیرساختهای بهداشتی و درمانی و رفع معضلات درمانی کودکان و نوزادان گنبدی و شرق استان کمترین اقدام را شاهد بود.

بیمارستان مطهری گنبد محوریت ترومای حادثه دیدگان سوانح رانندگی شرق گلستان:

بیمارستان قدیمی شهیدمطهری گنبد مرکز ثقل ترومای سوانح رانندگی شرق استان گلستان محسوب می شود.تفاوتی ندارد سانحه در جاده پارک ملی گلستان رخ داده باشد یا مراوه تپه و یا جاده مرزی اینچه برون.نزدیکترین مرکز ترومای مصدومین این سوانح رانندگی در این جغرافیای چندصدکیلومتری جایی به غیر از بیمارستان شهید مطهری گنبد نخواهد بود.

بیمارستان شهید مطهری گنبد که در سال ۱۳۵۶ به بهره برداری رسیده در حال حاضر با ۱۵۰ تخت فعال به مردم شرق استان گلستان خدمت رسانی می کند.این بیمارستان با بیش از سی هزار مورد جراحی و همچنین خدمات رسانی به بیش از یکصدهزار بیمار در طول سال(رک:وبسایت بیمارستان و مصاحبه ریاست بیمارستان با ایرنا) یکی از مراکز بیمارستانی پرمراجعه استان محسوب می شود که در کمترین مساحت مسقف ممکن بیشترین خدمات را به بیماران ارایه می دهد.برای روشن شدن میزان فشاری که به پرسنل،کادر درمان و امکانات بیمارستان های گنبد وارد می شود به جرات میتوان این مثال را زد که اگر ظرفیت مجاز حمل بار یک کامیون ۲۵ تن باشد، روی آن ۱۰۰ تن بار گذاشته شده است.شاید استهلاک تجهیزات پزشکی با نوسازی و جایگزینی آن قابل جبران و بازیابی باشد ولی استهلاک بی رویه نیروی انسانی ماهر در درازمدت قابل جبران نخواهد بود.

 

 بیمارستان شهدا گنبد سنگ ثقل حوزه زنان و زایمان شرق استان گلستان:

با نگاهی به تاریخ تاسیس بیمارستان های دولتی در گنبد و اطراف آن، سوالی که در ذهن هر دلسوزی ایجاد می شود این است که علیرغم تاکید سران نظام به افزایش جمعیت و فرزندآوری چرا در چهل سال اخیر بیمارستانی مجهز در حوزه زنان و زایمان در شان مردم این خطه نباید ساخته و بهره برداری شود؟

بیمارستان شهدا گنبد یکی از قدیمی ترین بناها و مراکز درمانی شرق استان گلستان محسوب می شود که عمر مفید آن بیش از دو دهه است که پایان یافته و هیچ بهسازی لرزه ای نیز بر روی سازه های آن انجام نشده است.این مرکز درمانی مهم را می توان به عنوان ساختمانی قدیمی و فرسوده با کمترین استانداردهای لازم در زمینه مقاوم سازی لرزه ای که کمبود زیادی در زمینه امکانات و تجهیزات پزشکی دارد معرفی کرد.

استان گلستان جزو مناطق نسبتا زلزله خیز محسوب می شود و در صورت وقوع زمین لرزه شش ریشتری امکان آسیب جدی به کل بنای بیمارستان شهدا وجود دارد.پیشگیری همیشه بهتر از درمان است.با بهسازی لرزه ای ساختمان های بیمارستانی گنبد از وقوع وقایع ناگوار آینده می توان جلوگیری کرد.

در حوزه زنان و زایمان، بیمارستان شهدای گنبد جغرافیای وسیعی از گنبد تا مراوه تپه را تحت پوشش خدمات خود قرار داده است.ظرفیت مراجعه کننده ها به بیمارستان شهدا بسیار بیشتر از ظرفیت عددی این بیمارستان است.اینکه بیماران حوزه زنان و زایمان شرق استان بدلیل پر بودن ظرفیت تخت های بیمارستان شهدا، امروزه مجبور به استفاده از نیمکت و یا تخت در راهروهای بیمارستان دولتی زنان و زایمان گنبد باشند منظره قابل قبولی نیست.همه اقشار جامعه توانایی مالی و اقتصادی استفاده از خدمات بیمارستان های خصوصی را ندارند و به همین دلیل افزایش مراجعه مردم به بیمارستان های دولتی قابل پیش بینی و انتظار خواهد بود.بنظر می رسد دولت کریمه در کنار تبلیغات و فرهنگ سازی افزایش جمعیت، به فکر نوسازی و تجهیز و راه اندازی مراکز بیمارستانی زنان و زایمان نیز باید باشند.

در بیمارستان شهدا گنبد کمترین مساحت مسقف ممکن به ازای هر تخت بیمارستانی را شاهد هستیم و توسعه ساختمان بیمارستان شهدا از طریق بلندمرتبه سازی جزو ضروریات آینده محسوب می شود.ضرورت ایجاب می کند به دلیل کمبود زمین و موانع توسعه افقی مراکز درمانی در بافت مرکزی شهر، شهرداری و شورای شهر گنبد نیز مساعدت های لازم را برای بلندمرتبه سازی در بناهای حوزه خدمات درمانی را پیش بینی کنند.

یکی از مهمترین و اصلی ترین وظایف حاکمیت و بخصوص وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی استان رفع کمبودهای زیرساختی درمانی و تجهیزات پزشکی حوزه زنان و زایمان بیمارستانهای دولتی شرق استان می باشد که جزو ابتدایی ترین حقوق مسلم مردم این منطقه محسوب می شود.با مشاهده تلاش و همت دولت در این زمینه، قطعا جامعه خیرین و نیکوکاران گنبدی نیز در کنار آنان قرار خواهند گرفت.

 

جذب سرمایه گذار؛حلقه مفقود شده در توسعه زیرساختهای درمانی سرطانی و غیرسرطانی استان گلستان

سرطان جزو بیماریهای غیرواگیر بوده که در منطقه ترکمنصحرا ایران بروز قابل توجهی از آن را شاهد هستیم.آیتم های زیادی از قبیل عادت های غذایی،بهداشت فردی،منابع آب زیرزمینی آلوده به سموم کشاورزی،و …در افزایش سرطان در یک منطقه خاص می تواند تاثیرگذار باشد.

در دهه اخیر وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی کشور برای ارائه خدمات جامع تشخیصی درمانی سرطان و بهینه سازی دسترسی به خدمات در سطح کشور «برنامه ملی توسعه زیرساخت های سرطان» را اجرایی نمود و با استفاده از ظرفیت های بخش های دولتی، نیمه دولتی و غیردولتی طرحی موسوم به طرح «آمایش سرزمینی مراقبت سرطان در ایران» را کلید زد.در همین راستا در سطح کشور تاسیس مراکز تشخیص و غربالگری سرطان (تیپ یک) با اعتبار دولتی مورد مطالعه و برنامه ریزی و اولویت اجرایی قرار گرفت.

ارزیابی ها نشان می دهد که از طریق اعتبار و بودجه دولتی امکان راه اندازی مراکز جامع سرطانی در کوتاه مدت میسر نبوده و ضرورت ورود سرمایه گذاران بخش خصوصی به این مقوله احساس می شود.در همین راستا از سال ۱۳۹۵ معاونت توسعه مدیریت و منابع وزارت بهداشت مبادرت به تنظیم ضوابط و دستورالعمل هایی جهت انتخاب زمین و اسناد و مدارک فنی و مهندسی مراکز جامع تشخیصی درمانی سرطان (تیپ دو و سه) نمود که منجر به انتشار فراخوان هایی برای جذب سرمایه گذار به منظور مدیریت و توسعه مراکز جامع سرطان در سراسر کشور در قالب قراردادهای ساخت،تجهیز،بهره برداری و مالکیت نمود.

دانشگاه های علوم پزشکی کشور در مناطق سرطان خیز در این فرایند نقش مهمی را برعهده داشتند که متاسفانه بدلیل کم تجربگی در جذب سرمایه گذار نتوانستند در جذب سرمایه عملکرد موفقیت آمیزی داشته باشند.فعالیت از طریق  اعتبارات بودجه ای تخصیص یافته و کمک خیرین و نیکوکاران دو بازوی مهم سیستم مدیریت دولتی دانشگاه های علوم پزشکی بوده و معمولا بازوی جذب سرمایه گذار در این سیستم آنچنان که باید نقش و جایگاهی ندارد.

ضرورت ایجاب می کند که دانشگاه علوم پزشکی استان گلستان در زمینه جذب سرمایه گذار داخلی و خارجی مقداری فعالیت خود را افزایش داده و اسناد پروژه ها و طرح های درمانی استان را برای ارزیابی های مالی و اقتصادی سرمایه گذاران از طریق تشکیل دفتر جذب سرمایه گذار منتشر و یا این مقوله را مورد بررسی قرار بدهند.در زمینه جذب سرمایه گذار، مهمترین وظیفه دانشگاه علوم پزشکی گلستان می تواند آماده سازی دیتاهای لازم برای ارایه به سرمایه گذاران جهت تهیه طرح های توجیهی قابل قبول بانک (Bankable Feasibility Study) باشد.

یکی از چالش های سرمایه گذاری در طرح های درمانی در کشور موضوع نرخ تعرفه های مصوب دولتی برای سرمایه گذاران بوده که نیازمند این است که دانشگاه علوم پزشکی استان از طریق شورای عالی رفاه تعرفه پیشنهادی مناسب و جذاب (دولتی،بیمه ای نیمه دولتی،خصوصی) را برای جذب سرمایه گذار در استان محروم گلستان اخذ کنند.در حال حاضر وضعیت بودجه بهداشت و درمان کشور به سطحی رسیده که متناسب با نیاز جامعه نمی توان فقط با تکیه بر اعتبارات دولتی و کمک خیرین این کمبودها را در موعد مقرر جبران کرد.

گنبدکاووس و شرق استان گلستان به عنوان قطب سرطان کشور علاوه بر مرکز تشخیص و غربالگری تیپ یک، به مرکز جامع درمانی سرطان (تیپ دو یا سه) مجهز به امکاناتی از قبیل رادیوتراپی استریوتاکتیک،براکی تراپی،شتاب دهنده های خطی،رادیوتراپی حین جراحی(IORT) ،سی تی سیمولاتور، پت سی تی،پت ام آر،گاما کمرا،سی تی اسکن و آم آر آی و دیگر تجهیزات ضروری مراکز درمانی سرطان نیاز دارد.قطعا این مرکز که سرمایه بری بالایی دارد بدون مشارکت و سرمایه گذاری بخش خصوصی در کوتاه مدت قابلیت تحقق نخواهد داشت.

براساس سیاست های وزارت بهداشت که طی فراخوان شماره یک برای مدیریت و توسعه مراکز جامع سرطان کشور منتشر گردیده بود، توزیع مراکز سرطانی در قالب قطب های سرطان کشور اینطور مصوب و مدون گردیده که هر قطب سرطان در کشور دارای یک مرکز تیپ سه و چندین مرکز تیپ دو خواهد بود.

برای راه اندازی مرکز تیپ سه جامع تشخیصی درمانی سرطان در استان گلستان روش «ساخت،بهره برداری،تملک» (B.O.O) از طرف دانشگاه علوم پزشکی گلستان می تواند مناسب ترین شیوه برای تحقق آن باشد.جهت راه اندازی مرکز تیپ دو جامع سرطانی استان نیز روش «ساخت،بهره برداری،تملک،واگذاری» (B.O.T) برای جذب سرمایه گذار بخش خصوصی قابلیت اجرایی بهتری دارد.

افزایش بیماریهای سرطانی در منطقه باعث گردید که کشور ترکمنستان در ماه گذشته طرح احداث بیمارستان ۵۰۰ تخت فوق تخصصی سرطان و انکولوژی عشق آباد را کلید بزند.در صورت عدم سرمایه گذاری دولت و یا بخش خصوصی در این زمینه و تداوم وضعیت موجود، در آینده نه چندان دور سفر شهروندان گلستانی برای درمان به کشورهای منطقه دور از انتظار نخواهد بود.

 

نقدی بر اظهارات منتشر شده در هفته اخیر در خصوص زمین طرح بیمارستان ۴۰۰ تخت گنبد:

در اخبار وبسایت اولکامیز مطلبی با موضوع نشست اصحاب رسانه با نماینده گنبد منتشر شد و در محتوای مطلب اینطور عنوان گردیده که گویا عده ای از علاقمندان به توسعه شهر گنبد از سالهای گذشته به دنبال این بوده اند که «قسمتی از زمین‌های میدان اسبدوانی گنبد برای احداث بیمارستان ۴۰۰ تختخوابی واگذار شود»، و نمایندگان سابق مجلس نیز برای تحقق این امر دست به دامان وزرای دولت های اسبق و سابق نیز شده اند.

دوستان؛

اگر دلسوز توسعه گنبد هستید نباید به دنبال غصب و تبدیل و کوچک کردن زمین و سرانه اماکن ورزشی،فرهنگی،فضای سبز گنبد به کاربریهای دیگر باشند.سرانه اماکن بهداشتی و آموزشی همانقدر مهم است که سرانه فضای سبز و اماکن ورزشی و فرهنگی و تفریحی نیز برای جامعه ضرورت دارد.این ها لازم و ملزوم یکدیگرند و به قصد درست کردن ابرو به دنبال کور کردن چشم نباشید.

آیا در شهرستان وسیع گنبد با زمینهای بسیار وسیع در اطراف خود، قحطی زمین پیش آمده که به دنبال کوچک کردن زمین های متعلق به میدان سوارکاری گنبد شده اند؟

اماکنی مانند میدان سوارکاری و زمین های آن و اماکن ورزشی و فرهنگی و فضای سبز گنبد متعلق به نسل های آینده نیز بوده و بجای اینکه به سرانه فضای سبز و ورزشی شهرستان اضافه کنیم نباید به دنبال تصرف و یا تغییر کاربری این اماکن بود.

صرفا برای طرح ساخت یک بیمارستان که هنوز فاز صفر مطالعات و مستندات آن تهیه نشده، به دنبال مکان یابی غلط در بافت کشاورزی و ورزشی نباشید.

مکان یابی و جا نمایی بیمارستان ۴۰۰ تخت یک کار علمی، فنی و تخصصی بوده و اینطور نیست که صرفا با دستور فلان وزیر و با تصرف و تبدیل زمین های میدان سوارکاری گنبد بخواهیم طرح بیمارستان پیاده سازی شود.

انتخاب زمین محل ساخت برای مراکز درمانی و بیمارستانی الزامات و اصول و معیارهایی دارد.زمین مستقل با مالکیت قطعی و بدون معارض و در داخل محدوده طرح جامع و با کاربری متناسب و نزدیک به قطب جمعیت با امکان دسترسی به شریانهای اصلی و یا فرعی و همچنین با قابلیت ایجاد کنار گذر یا روگذر، و تامین خدمات شهری و تاسیسات زیربنایی نظیر آب،برق،گاز،تلفن،فاضلاب،آتش نشانی و همچنین قرار نگرفتن در حریم سیلاب و مسیل و نداشتن موانع طبیعی و داشتن فاصله با خطوط دکل های فشار قوی برق و لوله های اصلی گاز و کانال های فاضلاب جزو ابتدایی ترین الزامات علمی آن محسوب می شود.

کار علمی و اصولی ایجاب می کند ابتدا بر روی زمین های اطراف گنبد مطالعات اولیه صورت گرفته و سپس براساس نتیجه مطالعات علمی چند نقطه را برای آن پیش بینی و بررسی های لازم بر روی آن انجام شود. پایان

ماخذ و منابع مورد استناد:

  • عدالت در توزیع جغرافیایی تخت های بیمارستانی در ایران،مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان،دوره ۲۴،بهمن و اسفند ۱۳۹۸، ص ۱۲-۳۶.
  • فراخوان (شماره یک) سرمایه گذار به منظور مدیریت و توسعه مراکز جامع سرطان کشور،معاونت توسعه مدیریت و منابع وزارت بهداشت.
  • ضوابط و دستورالعمل های فنی و مهندسی مراکز سرطان کشور،معاونت توسعه منابع فیزیکی و امور عمرانی،وزارت بهداشت،دستورالعمل شماره ۰۲۰۳AR، تهران،۱۳۹۵.
  • کتاب فرصت های سرمایه گذاری در حوزه سلامت جمهوری اسلامی ایران،اولین همایش بین المللی جذب سرمایه گذاری در حوزه سلامت، (Iran Health Summit 2016).
  • سرانه تعداد تخت های بیمارستانی کشورها (https://data.oecd.org/healtheqt/hospital-beds.htm)
  • آمار زیرساخت های بیمارستانی ترکیه (https://sbsgm.saglik.gov.tr)
  • اعلام تعداد تخت های فعال بیمارستانی ایران توسط وزیر بهداشت (https://irna.ir/xjHHhN)
  • آمار تخت های بیمارستانی گنبد (https://irna.ir/xjG5Cf)
  • خبر پیگیری واگذاری زمین اسبدوانی برای طرح بیمارستانی (https://www.ulkamiz.ir/?p=19166)
  • کمبودهای مراکز فرسوده درمانی گنبد (https://irna.ir/xjKfCK)
  • گزارش مرکز خیرساز جامع غربالگری سرطان گنبد (https://turkmensnews.com/?p=42768)
  • کمبود پرستار معضل نظام سلامت (https://ino.ir/1/1493/1316)
  • گزارش اهدای زمین ۵ هکتاری بیمارستان اردبیل (https://webda.arums.ac.ir)
  • گزارش بانک مرکزی از صادرات نفت (https://www.cbi.ir)

www.ulkamiz.ir


نمایش بیشتر

نوشته های مشابه

‫۲ دیدگاه ها

  1. مطلب جامع و کاملی بود ، خانم دکتر دستتون درد نکنه نکات مهم ،اصولی و علمی را بیان نموده اید

  2. مطلب بسیار کامل و پخته ای بود.هم در زمینه بررسی چالش ها و مشکلات و هم اینکه برخلاف رویه مرسوم در منطقه،به ارایه راهکارها و حتی مدل های اقتصادی پرداخته شده که بنظرم برای اهل فن آموزنده هست و خانم دکتر اشرافیت خوبی بر روی موضوع و منطقه جغرافیایی دارن.از خانم دکتر نیازی که فرزند شایسته مهندس آنه محمد نیازی هستند غیر از این نیز انتظار نمی رود.برای خانم دکتر نیازی آرزوی موفقیت می کنم و منتظر مقالات بیشتری از ایشان باید بود.نماینده های شرق استان در مجلس از نظرات فنی و کارشناسی نخبه هایی مثل خانم دکتر نیازی باید به عنوان مشاور بیشتر استفاده کنند.موضوع مدل اقتصادی مطرح شده برای مشارکت دولت و بخش خصوصی در اجرای بیمارستان می تواند بعدا بیشتر موشکافی شود چون چنین مدلی قبلا در استان گلستان اجرا نشده و تجربه آن وجود ندارد و دولت فقط دریافت کننده کمک های بلاعوض از تاجران و سرمایه داران هست.همچنین موافق نظر مطرح شده خانم دکتر هستم که به جای کمک های خیریه بیشتر روی سرمایه گذاری تاکید کردن،بنظر خودم هم چون خیرین به نوعی کمک های خیریه را به صورت بلاعوض به دولت می دهند و دولت با استفاده از امکانات خیرین از مردم برای ارایه خدمات پول می گیرد که این موضوع هم بنظرم یکی از چالش های عدم مشارکت زیاد خیرین می تواند باشد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

دکمه بازگشت به بالا