قابل توجه استانداران شمالی؛ اگر امروز کاری نکنیم، فردایی نمی‌ماند

پایگاه خبری اولکامیز – خاجی گلدی کر*:

جنگل‌های هیرکانی نقش بسیار مهمی در مقابله با تغییرات اقلیمی و حفظ تعادل اکولوژیکی دارند. در ادامه، به مهم‌ترین جنبه‌های این نقش اشاره می‌کنم:

🌿 جذب دی‌اکسید کربن و تولید اکسیژن

• درختان پهن‌برگ هیرکانی مانند راش و ممرز، با سطح برگ گسترده، توان بالایی در جذب CO₂ دارند
• این جنگل‌ها به‌عنوان منابع تولید اکسیژن، کیفیت هوای منطقه را بهبود می‌بخشند

💧 تنظیم چرخه آب و مقابله با خشکسالی

• پوشش گیاهی متراکم باعث افزایش نفوذ آب به سفره‌های زیرزمینی و کاهش روان‌آب سطحی می‌شود
• جنگل‌ها با حفظ رطوبت خاک، از خشک شدن منابع آبی جلوگیری می‌کنند

🔥 کاهش خطر آتش‌سوزی و آفات

• در شرایط اقلیمی پایدار، جنگل‌ها کمتر دچار آتش‌سوزی‌های گسترده و شیوع آفات می‌شوند
• اما با افزایش دما و کاهش بارندگی، خطر آتش‌سوزی و گسترش آفات مانند شب‌پره شمشاد بیشتر می‌شود

🧬 حفظ تنوع زیستی و گونه‌های مقاوم

• جنگل‌های هیرکانی میزبان گونه‌های گیاهی و جانوری منحصربه‌فردی هستند که برخی از آن‌ها در برابر تغییرات اقلیمی مقاومت ژنتیکی بالایی دارند
• این تنوع زیستی، اکوسیستم را در برابر شوک‌های محیطی پایدارتر می‌سازد

📉 تهدیدات ناشی از تغییر اقلیم

• پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد تا سال ۲۰۷۰، میانگین دمای منطقه هیرکانی بین ۲.۴ تا ۳.۴ درجه سانتی‌گراد افزایش خواهد یافت
• کاهش بارندگی در فصل‌های خشک و افزایش تبخیر، موجب کاهش پراکنش گونه‌هایی مانند راش شرقی خواهد شد

🌲 جنگل‌های هیرکانی، میراثی طبیعی با قدمتی میلیون‌ساله‌اند که حفاظت از آن‌ها نیازمند رویکردی چندجانبه و پایدار است. در ادامه، مهم‌ترین راهکارهای پیشنهادی برای حفاظت از این جنگل‌ها را ارائه می‌کنیم:

✅ راهکارهای مدیریتی و سیاست‌گذاری استان‌های شمالی بارمحوریت استانداران

• تدوین و اجرای طرح‌های جنگلداری پایدار با رویکرد اکوسیستمی و مشارکت جوامع محلی
• ابلاغ دستورالعمل‌های حفاظتی به ادارات منابع طبیعی استان‌های شمالی برای افزایش نظارت و کنترل بهره‌برداری‌ها
• تقویت هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی و نهادهای حفاظتی برای جلوگیری از موازی‌کاری

مشارکت جوامع محلی

• جلب رضایت و مشارکت اجتماعی روستاییان در تصمیم‌گیری‌های مدیریتی
• ایجاد فرصت‌های شغلی جایگزین مانند اکوتوریسم، کشاورزی پایدار و صنایع دستی برای کاهش وابستگی به منابع جنگلی
• برگزاری دوره‌های آموزشی مهارت‌محور برای توانمندسازی جوامع محلی در حفاظت از جنگل‌ها

🔬 اقدامات علمی و حفاظتی

• حفاظت ژنتیکی گونه‌های در معرض خطر مانند شمشاد هیرکانی از طریق نگهداری بذر در شرایط فراسرد و کاشت نهال در مناطق امن
• پایش مستمر وضعیت جنگل‌ها با استفاده از نقشه‌های هوایی و داده‌های ماهواره‌ای برای شناسایی مناطق تخریب‌شده

🚫 مقابله با تهدیدات

• شناسایی و برخورد با بهره‌برداری‌های غیرقانونی و تخلفات در عرصه‌های جنگلی
• ارتقاء کیفیت نیروهای حفاظتی و تجهیز آن‌ها برای مقابله با آتش‌سوزی‌ها و تخریب‌های انسانی

*مشاور استاندار
معاون پیشین استاندار

www.ulkamiz.ir