پایگاه خبری اولکامیز – این مقاله توسط استاد نورقلیچ فداکار فعال فرهنگی گنبدی درمراسم دولت محمد آزادی که در سوم فروردین امسال در آق توقای برگزار گردید ارائه گردید و سپس مقاله را در اختیار ما گذاشت که در پی می آید :
دولت آزادی رحمت الله علیه بر اساس قرآن و تاریخ با عظمت مسلمانان ، معتقد به اصل شورا و مشورت با صاحبان عقل و دانش است. از این رهگذر می گوید:
پادشاه امیر وزیر جمع ایلاگای
هر بیش تدبیری نادیب سویلاگای
آنلاری بیرله گنگاش قیلمش گراک
آندین اول ایش تدبیرین بیلمک گراگ
پس گنگاش قیلمق ده کوپ دور منفعت
یخشیلاردین سوغای اول شاه مصلحت
و نیز می فرماید :
مصلحت سیز ایش پشمانلیق بولور
عقل کل بولماز کوته دانلیق بولور
حق دیمیش پیغمبرا یادلار ایله
قیل گنگاش هر ایشه دل دارلار ایلا
بی گنگاش ایشلارده یوق خیر صواب
بو غریبدین استایور بولسنگ جواب
آزادی برای فهم دقیق و جایگاه مهم اصل شورا در حکومت اسلامی یک دو مثال و تعبیر بسیار ملموس و محسوسی بیان می کند :
یکی از دانایان گفته اند که تدبیر کار نوعی صید و شکار است ( صید دیمیشدورا یخشی لار تدبیرکار) صید ممکن است از دست یک نفر فرار کند. اما وقتی تعداد افراد زیادی او را محاصره کنند ناچار به دست می افتد و شکار می گردد مشکلات جامعه نیز چنین است حاکم به تنهایی از پس برخی مشکلات بر نیاید و راه چاره ای به آسانی پیدا نکند .
اما با استفاده از مشورت و خردجمعی می تواند دشواری های حکومتی جامعه حل و فصل نماید و دیگری این است که می گوید شما تصور کنید تدبیر مشکلات جامعه یک گره محکمی است این گره با یک انگشت باز نمی شود مگر اینکه تمام انگشتان یعنی کوچک و بزرگ کوتاه وبلند با یکدیگر همکاری کنند :
سن بو گون مثلی بیر ات بو ایش لار تدبیری
هیچ آچیلماس اول توگون بیلگیل مونی
بو گنگاش ده دیماگیل کچیک اولوغ
بادچه دین سور مصلحت ای قورقولیغ
آزادی رحمت الله علیه اعتقاد راسخ داد که با اصل شورا و مشورت می توان کارهای بسیار بزرگ انجام داد و به ثمر رساند که هرگز با زور تیر و کمان و سرنیزه نتوان کرد :
پس گنگاش بیرله بیتان ایشلار همان
بیتمگای اوق نیزه بیرله بی گمان
مشورت باش لار زمان عاقل لاری
کیم دیمیشدور مشکل ایش لر رهبری
و چه جالب و زیبا برای تشویق و ترغیب اهل شورا و مصلحت دعا و
آرزوی موفقیت می کند :
قیل مدد یاری خدایا آنلارا
یخشی رائی مصلحت قیلغانلارا
سال آلار کونگلینگا یخشی مصلحت آلسون آندین مومن ایل لار منفعت
روزی قیلغیل آنلارا امن و امان
آبروی دنیاده آخر دم ایمان
در خاتمه بحث باید اذعان کرد که هیچ علما دینی و ادیبی به این انداره و شفافیت ارزش و جایگاه شورا سخن نگفته است و نیز اصرار و پافشاری او به رعایت و اجرای اصل شورا و فواید آن بر می آید که آزادی معتقد بود در حکومتداری تشکیل مجلس شورا یک ضرورت است چه برسد به یک حکومت اسلامی .
www..ulkamiz.ir
