معرفی اجمالی کتاب: ملِک گرسنه« تقویم شمس تبریزی» از نهال تجدّد

پایگاه خبری اولکامیز- قاریاقدی یُلمه : در مورد موضوع ملاقات شمس تبریز و مولانا،آثار متعدّدی نگاشته شده است.این ملاقات از جمله ی موضوعاتی است که نویسندگان و ادیبان ایرانی و برخی خاورشناسان ملل مختلف بارها به آن پرداخته اند.این آثار،گاه از زبان مولانا و بیشترک از زبان سوم شخص

نوشته شده است؛ اما نهال تجدّد از زبان خود شمس و به یاری مقالات وی وقایع و پیامدهای این ملاقات را به رشته ی تحریر درآورده است.

این نویسنده پس از دو اثر خود: عارف جان سوخته و در جست و جوی مولانا که از نطر موضوعی با ملکِ گرسنه پهلو می زنند، اثر سوم خود را با روشی دیگرگونه به خوانندگان خود تقدیم کرده است.

بیشترینه ی متن اثر،برگرفته از مقالات شمس تبریزی است؛همراه با مناقب العارفین،سفرنامه ی ابن بطوطه و ابیاتی چند از دیوان کبیر،

مثنوی و منطق الطّیر عطّار. تجدد در این اثر،حکمِ خیاطی را دارد که این برگرفته ها را به هم می دوزد و اثری در سه بخش:

پیش از او(مولانا)،با او و پس از او خلق می کند.

بخش اول اثر،اختصاص دارد به دوران کودکی شمس که:«پدر و مادرم مهربان بودند و دلسوز،به خصوص پدرم… دو سخن گفتی،آبش از محاسن فرو آمدی…. ولی من سرشت دیگری داشتم. کم می خوردم.کم می خوابیدم.سخن نمی گفتم،غذا نمی طلبیدم.»

و دوران نوجوانی و جوانی که:«تخمِ بطی بودم زیرِ مرغ خانگی،به پدر گفتم اکنون ای پدر!من دریا می بینم مرکب من شده است.

پدر مرا به دریا سپُرد و خود برِ مرغ خانگی بازگشت.»

شمس مدتی نزدِ شیخ ابوبکر سُلّه باف تبریزی آداب تشرّف آموخت اما:« در من چیزی بود که شیخم نمی دید.»در بیست سالگی،بی تاسف، تبریز را ترک کرد. در بلاد مختلف با مشایخِ هم روزگار،نشست و برخاست؛و پس از گسستگی از ایشان،بر مولانا برخورد.

بخش دوم اثر(با او) به برخوردن و آمیختنِ شمس با مولانا می پردازد.پس از مدتی،شمس،کاملا بر مولانا مسلّط می شود به گونه ای که مولانا کتاب های پدر را نشان می داد و می فرمود:«تا با تو آشنا شده ام،این کتاب ها در نظرم بی ذوق شده است. »

آن ها را می بخشید یا دور می انداخت.شمس،مولانا را از چنگال قومی ناهموار می رُباید و به وادیِ عشق می بَرَد.مولانا دستِ تسلیم

بالا می بَرَد و غم را و عقل را رها می کند و غرقِ عشق می شود.مولانای واعظ و فقیه،عارفی می شود شاعر.عارفی کامل،شاعری پخته.

در بخش سوم(پس از او) شمس،قونیه را ترک می کند که لازمه ی پیری و مرادی،دوری و فراق است؛حتی به بهای رنج و تنهایی.

جدایی از شمس،مولانا را صدچندان غرقِ آتش می کند.شمس می شود.نی می شود و در سوز و گدازِ جدایی از نیستان،می نوازد:

چون تو من باشی و من،تو بَر دوام

هردوتن باشیم یک تَن،والســـــــلام.«منطق الطیر»

تجدد،نهال،ملک گرسنه،تقویم شمس تبریزی،تهران،نشر چشمه،چاپ دوم،پاییز

۱۳۹۹، ۱۷۰ صفحه،۳۶۰۰۰تومان.

www.ulkamiz.ir