نقدی بر سخنان احمد آخوند قربانپور در مورد موسیقی
پایگاه خبری اولکامیز – امان محمد خوجملی: بعد از پیدایش دین اسلام یکی از کانون های جدال و درگیری عرصه موسیقی و ساز و آواز بوده است. می گویند بازار و کفر و ایمان هیچ موقع بدون مشتری نبوده است. سلاطین بلامنازع این کارزار نیز همیشه روحانیون و بخشی ها بوده اند.
احمد آخوند قربانپور یکی از روحانیون با سواد و معتبر و سخنور و خوش صدای ساکن شهر فراغی کلاله است و نفوذ قابل توجهی در میان مردم دارد. او یکی از مخالفان سرسخت برپایی موسیقی بر سر مزار مختوم قلی فراغی است. در مورد موسیقی دو سخنرانی دارد یکی به مدت یازده دقیقه به صورت تصویری و دیگر به مدت سه و نیم دقیقه به صورت صوتی. این دو سخنرانی را در ذیل همین یادداشت به صورت مستقل و جداگانه در کانال خودم به نمایش می گذارم تا خوانندگان به صورت کامل ببینند و بشنوند.
ابتدا فرازهایی از سخنان احمد آخوند قربانپور:
کاری که در مورد مختوم قلی کردیم حتی کافران نکرده اند. مختوم قلی گفته : همزبانم با جمندرها. این جمندرها کیا هستند؟ همین کسانیکه بر سر قبر مختوم قلی موسیقی بر پا می کنند. این کارها از نظر مختوم قلی حرام است. این کارها از نظر خالد نبی حرام است. هیچکس روی قبر عزیزش شادی نمی کند. موسیقی نمی نوازد. لذت نمی برد. عروسی نمی گیرد. کاری را که روی مختوم قلی انجام می دهیم نه خدا اجازه می دهد و نه پیغمبر و نه افراد عاقل و با انصاف. به قرآن که این بزرگان را به درجه اعلا رسانده توهین می کنیم. گذشته گان ما وقتی قبر را می دیدند گریه می کردند. قبرستانها را تبدیل به فحشا کردیم. فرزندان مان را روی قبر مانند حیوان رها کرده ایم. آیا در مزار امام رضا و بایزید بسطامی و ابوالحسن خرقانی از این کارها را می کنند.؟
اما پاسخ به اظهارات احمد آخوند قربانپور :
یکم : صحبتهای ایشان بسیار عامیانه و احساسی و خطابی است. ایشان در چنین مواردی باید مستند و مستدل صحبت بکنند.
دوم : ایشان مدعی اند صحبتهایش دینی است و از موضع دین به مخالفت بر خواسته اند. اگر چنین است پس چرا از حدود ۶۰۰۰ آیه قرآن یک آیه در رد موسیقی و حرام بودن آن وجود ندارد؟ دلیل این کار برای چیست؟
سوم : او در دو سخنرانی خود به هیچ حدیثی از پیامبر و سایر بزرگان دین در مورد حرام بودن موسیقی اشاره نمی کند. چرا؟
چهارم : از فحوای بیانات ایشان معلوم می شود ایشان صحنه مراسم آق توقای را از نزدیک ندیده است. فیلم رقص جوانان را برایش نشان داده اند. اینها هیچکدام روی قبور نیست. چادرها همه در اطراف قبرستان است چون جمعیت خیلی زیاد است در اطراف قبرستان به فاصله نزدیک نشسته اند. من هر سال هنگام عبور روی قبرستان را نگاه می کنم کسی را روی قبر ندیده ام.
پنجم : کسانی که هر سال قبور مختوم قلی را زیارت می کنند می بینم همه قرآن می خوانند و دعا می کنند. آواز در جای دیگر و در فاصله دورتر از آرامگاه به فاصله چند صد متر می باشد. آنجا نماز و عبادت و موسیقی و آواز و کارهای خلاف شرع همه هست. ترکیب جمعیت آنجا هم مثل ترکیب جمعیت شهرها و روستاهای ایران است. مگر این کارهای خلاف شرع در جاهای دیگر ایران نیست؟
ششم : موسیقی انواع و اقسام دارد. موسیقی شاد، عزا، حماسی، رقص. کدام یک حرام است.؟ از نظر حضرت عالی موسیقی حلال وجود دارد؟ یا مطلق موسیقی حرام است؟ اگر موسیقی حلال وجود دارد مصداقش را بیان بفرمایید.
هفتم : موسیقی به گسترش و فراگیر شدن دینتان کمک کند حکمش چیست؟
هشتم : بعضی از دوستان شما در عروسی هم مسابقه قرآن برپا می کنند آیا با قرآن می شود شادی کرد؟ آیا این معنایش غیر از این است انسان به شادی نیاز ندارد؟ از تبعات ویرانگر نبودن شادی در جامعه خبر دارید؟
نهم : موسیقی و شادی با ذات و خمیرمایه و سرشت و طبیعت و فطرت انسان سازگار است آن را نمی شود از وجود بشر پاک کرد. مخالفت با موسیقی مخالفت با طبیعت انسان است که راه به جایی نخواهد برد.
دهم : در صحبت های شما واژه ی مسلمان و کافر زیاد به چشم می خورد. این تقسیم بندی فقهی و قدیمی دیری است شکست خورده است. این تقسیم بندی ایدئولوژیک در جهان مدرن دل کسی را نخواهد ربود.
یازدهم : آقای قربانپور شما روحانی هستید. حضرت عالی در قضاوت و داوری نباید تابع احساسات و عواطف عوامانه شوید. این دور از شان و جایگاه علمی شماست. دهها هزار نفر را بدون تفکیک با یک چوب راندن و همه را روی قبور شاد خوار و لذت پرست و مانند حیوانات روی قبور راهرو خواندن دور از انصاف و عدالت می باشد. خواهش می کنم مقام اثبات خود را به مقام ثبوت خدا نسبت ندهید. تفاوت این دو مقام زمین تا آسمان است. / کانال تلگرامی نویسنده
www.ulkamiz.ir
ابتدآ لازم به تذکر است که آگاهی و معلومات افراد مختلف را بر اساس پیش زمینه های رشد و پرورش آنان در نظر داشته باشیم از جمله آخوند ها که دانش آنها از مسیر خاص موجود در حوزه های علمیه بوجود آمده و شکل گرفته است و اگر من نوعی هم در آن شرایط و محیط تحصیل می کردیم انگونه می شدیم که هستند. (توجه داشته باشید که قضاوت اخلاقی مطرح نیست ).
اگر در قرآن دقت کرده باشید خداوند مثل هیچ چیز نیست که در تصور ما می گنجد. بنابر این الله متکبر است و تذکر می دهد که همیشه ذکر او را بگویید و فراوان بگویید و زمانی را از او غافل نباشید تا بنده مومن او باشید. و اگر موسیقی و آواز ما را از یاد خدا غافل نماید خوشایند حق تعالی نیست.
از میان آیات قرآن می توان به آیه های ۷۲ سوره ی فرقان، آیه ۳۰ سوره ی حج، آیه ۳ سوره ی مؤمنون و آیه ۶ سوره ی لقمان اشاره کرد که در تفسیر آنها فرموده اند مراد از واژه های قول زور ، لهو و لغو در این آیات، غنا است. از جمله آیاتی که مفسران، موسیقی را یکی از مصادیق آن آیات شمرده اند عبارتنداز:
« وَ مِنَ النَّاسِ مَن یَشْترَى لَهْوَ الْحَدِیثِ لِیُضِلَّ عَن سَبِیلِ اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَ یَتَّخِذَها هُزُواً……»؛)لقمان، ۶( و برخی از مردم سخنان بیهوده را می خرند تا مردم را از روی نادانی ، از راه خدا گمراه کنند.
کلمه لهو به معناى هر چیزى است که آدمى را از مهمش باز بدارد، و لهو الحدیث آن سخنى است که آدمى را از حق منصرف نموده و به خود مشغول سازد، مانند حکایات خرافى، و داستانهایى که آدمى را به فساد وفجور مى کشاند، و یا از قبیل سرگرمى به شعر و موسیقى و سایر آلات لهو که همه اینها مصادیق لهو الحدیث هستند.
« وَ الَّذِینَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُون »؛ )مؤمنون، ۳(
« وَ الَّذِینَ لَا یَشْهَدُونَ الزُّور»؛ )فرقان، ۷۲(
« وَاجْتَنِبُواْ قَوْلَ الزُّور»؛ )حج، ۳۰(«قول زور» تفسیر به «خوانندگى حرام» (غنا) و «شهادت به باطل» شده است.
سوال شده که آیا با قرآن می توان شادی کرد؟ پاسخ بستگی به تعریف شادی دارد اما در قرآن گفته شده که موقعیکه قرآن قرائت می شود قلب مومنین از شور و شعف به لرزه می افتد.
به نظر می رسد افراط و تفریط مناسب نباشد و موسیقی که شعرهای اخلاقی و عرفانی شاعران را همراهی می کنند قابل دفاع از نظر دینی باشد.الله اعلم.
با سلام , به سهم خپدم عرض می کنم که هیچ مشکلی با موسیقی چه سنتی کنسرت بخشیلر یا موسیقی پاپ همان جاز خودمان نداشته و ندارم ,,, فقط اختلاف در مکان برگزاری ان است که با اموزه های دینی و حتی فرهنگ قومی ما در تعارض بوده و هست ,,, امسال در تعدادی از شهرها مراسم بزرگداشت جدا جدا برگزار شد و مشکل خاصی پیش نیامد ,,, ولی اصرار یک گروه غیر مذهبی بر برگزاری روز بزرگداشت در جوار مقبره شاعر ما و پدرشان , ان هم با فاصله پانصد متری از گورستان فوق در محاورت روستای پرت اق توقای مزید بر علت بوده و هست ,البته این گروه غیر مذهبی دارای کانال ها و تریبون های مناسبی هم برای انجام تبلیغ وسیع می باشد ,,, ضمنا اصرار بر استقرار به اصطلاح چادرهای فرهنگی هنری ان در این محل دورافتاده و محاور قبرستان حتی با معیارهای قومی ترکمنها هم اصلا هم خوانی نداشته و ندارد حالا که رقص و اواز و بی بندو باری بعضی ها هم به این معضل اضافه شده است , اینحانب پیشنهاد دارم در سال اتی مراسم بزرگداشت را در همین میدان مختومقلی گنبد برگزار شود تا دیگر محبور نباشند برای تامین بودجه ان محبور به سفارش اگهی در ضدا و سیما نباشند
لازم است از اقای خوجملی تشکر نمایم که با اعتماد بنفس بالا در همه امور , اظهارنظر نموده و باعث انبساط خاطر مستمعین در حد زنگ تفریح برای رفع خستگی می گردد , از انجا که نامبرده از بحث و تبادل نظر فراری است لذا تقاضا دارم کمافی السابق به همین رویه ادامه دهند که موجب ادخال سرور در قلوب مومنین و مومنات گردد انشااله
با سلام
تقریبا تمامی اشعار شاعر ملی مان مختومقلی مضمون دینی دارد. باغشی های محبوب ما در سالگرد گرامیداشت شاعرمان در کنار آرامگاهش با تکلمه اشعار وی و تزیین آن با موسیقی اصیل تورکمنی افکار و اندیشه های شاعرمان را در میان جوانانمان ترویج می کنند (آخر کانال رسمی و فراگیر دیگری برای ترویج و تبلیغ نیست) کجای این کار خطاست و ضد اسلام. آقایان کمی انصاف– آن گروه از جوانانی که شادی می کنند و رقص- حق دارند در روز گرامیداشت معلم زبان و فرهنگ ملی شان یعنی مختومقلی خوش باشند که زبانی را از وی به ارث بردند… بقول غایبی: ساز بیلن صحبته یامان دییمأنگلر— آدم آتا دونیأ گلنده باردیر…آخوندهای خوب تورکمن آیا بهتر نیست بجای مبارزه با موسیقی، با ظلم های موجود در جامعه مان مردم را روشن بکنند. لا اکراه فی الدین
آ.گلی
مدیر مرکز مطالعات تورکمن
سوئد. سوم ژوئن ۲۰۲۳
با تقدیم احترام
شما نه مفهوم شعر غایبی(ساز بیلن صحبته….) را درک نمودین
نه مفهوم آیه ((لا اکراه فی الدین))