« ساوچی » در انجمن جیحون

پایگاه خبری اولکامیز- لطیف ایزدی: شصت و سومین نشست انجمن ادبی جیحون که در هفتمین روز وفات ستار سوقی برگزار شد به این شاعر محبوب و مردمی اختصاص یافت. این نشست روز جمعه چهارم خرداد با حضور گرم اصحاب شعر و ادبیات در کتابخانه ولی محمد خوجه برگزار گردید.

 در آغاز نشست لطیف ایزدی که مجری مراسم بود از طرف انجمن جیحون ضایعه فقدان آیت الله رئیسی و همراهانش را به ملت ایران تسلیت گفت.

قمرالدین سیدی شاعر و ادیب ترکمن سخنانش را با طرح یک سئوال آغاز کرد و گفت: ستار سوقی چه کسی بود؟ وی معمار بزرگی بود .عمارتش در ذهن ها و دلها ماند. با کلمات بنای باشکوهی ساخت که در اثر گذشت زمان خراب نمی شود و زیبایی خود را بیشتر عیان می کند.

وی افزود: ستار سوقی در کتاب اون یدینگ میوه لری برای جوانان اشعاری سرود که مورد نیاز آنها بود. در کتاب گیجه لر شب ها در عالم خیال با دختران قالی باف همدرد و هم نوا شد و رازهای آن ها را به قلم می آورد. در ساوچی آرزوهایش را مطرح کرد. در کتاب بوشلوق از ایلش خواست که او را از انسان های نیک به حساب آورند.

این شاعر اهل شهر فراغی افزود: اثر مشهور ستار سوقی غارری گورگن نام دارد. غارری گورگن یک نماد است نماد استفامت است. ساوچی از شهریار تبعیت می کند. شهریار از زبان حیدربابا دردها و حسرت ها و آرزوهای مردمش را بیان می کند.  ستار سوقی شهریار ترکمنهاست. غاری گورگن وقایع مختلفی را  به خود دیده است. شاهد حوادث گوگ دپه بود. رنج ها و جنگ های ترکمن را از سر گذراند. 

نازمحمد یگن محمدی نویسنده گنبدی در این نشست مقاله را در باره اشعار و شخصیت ادبی ستار سوقی ارائه کرد. بخشی از آن این بود: شعر ساوچی از دل بر آمده و بر دلها نشسته است شاعر آه دل سوخته و آتشین خود را در اشعارش دمیده است. اشعارش دارای ساختمان منسجم و قوی و دارای پیامی متعالی گویی با قلم تابلویی نقاشی خلق می کند. راز نامیرایی و جاودانگی ستار سوقی بهره گیری از تصاویر بدیع تعابیر قوی  نعالیم متشخص است. تصویرش تصویر این قوم و زبانش زبان رسای خلقش می باشد. راز جاودانگی شعر ساوچی در عشق ورزیدن است. ماندگاری اش در گرو اشعار اجتماعی اوست.

دکتر ارازمحمد سارلی گفت: ستار سوقی با برادر بزرگترم احمد آقا دوست و همفکر بود. با هم رفت و آمد داشتند. نشست ها و شعرخوانی های شان را از نزدیک دیدم به طوری که این دوستی ها و روابط ادبی در شخصیت من تاثیر گذاشت. ستار سوقی با مرحوم قلیچ تقانی نیز رفت و آمد خوبی داشت. با هم در کنار رود گرگان می نشستند و شعر می خواندند. وقتی از وی خواستم برای ویژه نامه فراغی اتوبیوگرافی بنویسد به من گفت آنچه آنه قربان در مقدمه ساوچی نوشته کفایت می کند.

این استاد دانشگاه اظهار داشت: در طی یک صد سال اخیز شاعرانی چون ستار سوقی ، احمد سارلی اساسا اشعار سیاسی را بنیانگذاری کردند. انها قبل از انقلاب اشعار سیاسی می سرودند. در سرودن اشعاری با مقاهیم عدالت طلبی، آزادی خواهی ، مبارزه طلبی ستار سوقی پیشگام بود.

وی به مقام  ادبی ساوچی اشاره کرد و افزود: اگر در ترکمنستان  کریم قربان نفس ظهور کرد در ایران ستار آغا سوقی  به میدان آمد. اگر در ترکمنستان به کریم قربان نفس مختومقلی دوم نام نهادند در ایران ما ستار سوقی را اینگونه می شناسیم.

فرهاد قاضی نائب رئیس انجمن جیحون گفت برخی می گویند که چرا در هنگام حیات ستار سوقی برنامه ای نگذاشتید. باید به این دوستان اعلام کنم که انجمن جیحون پیشگام بود و در سال گذشته زمانی که آن مرحوم در قید حیات بودند برایش برنامه گذاشت. منظومه غارری گورگن توسط نازمحمد یگن محمدی در جیحون بررسی شد. ما بر خود وظیفه دانستیم که پس از وفات ستار سوقی نیز از وی یادی بکنیم به همین سبب این نشست را به ساوچی اختصاص دادیم.

وی در ادامه سخنانش کتاب هاب ستار سوقی را  به صورت مختصر و مفید برای حاضرین معرفی کرد .

سولگون قلیچ تقانی گوینده رادیو گرگان گفت غلام آذر هوشنگ اهل تهران که به خانه ما می آمد و با پدرم دوست بود در چاپ کتاب ساوچی تاثیر گذاشت. در محافل ادبی از وی یادی نمی شود در صورتی که وی در چاپ ساوچی اولین اثر ستار سوقی نقش داشت.

دکتر ستار فجوری در نشست جیحون گفت یکی از وظایف انجمن ها استعداد یابی است. جوانان را به جلسات جذب کنند. جای خالی ستار سوقی باید در آینده توسط همین جوانان پر شود.

این نویسنده کلاله ای گفت: شعر غارری گورگن ستار سوقی پس از وفات ساوچی در فضای مجازی دست به دست شد ولی این سئوال مطرح می شود که چرا قبل ار مرگ وی را بیشتر نشناختیم.

فجوری از جامعه ادبی صحرا درخواست کرد که آثار شاعران و نویسندگان را خریداری نمایند.

 حکیم بهرامی شاعر و هنرمند گنبدی گفت اگر شاعر را می خواهیم درک کنیم اول باید شعر را بفهمیم.

 نیازدردی قجقی یکی از صاحبنظران شعر و موسیقی گفت: شعر در مجموعه هنر قرار می گیرد. هنر بالاتر از شعر است. ستار سوقی یکی از شاعران بزرگ ترکمن صحراست. سال ۵۴  وقتی که در رشت دانشجو بودم دو شعر ستار سوقی را شنیدم وقتی شنیدم گریه کردم. ساوچی فقط مبارز سیاسی نبود بلکه مبارز فرهنگی بود. با تحجر مبارزه کرد.

 آنادردی کریمی نویسنده گنبدی مقاله ای در خصوص آرزوهای ستار سوقی که قبلا در مجله فراغی منتشر شده بود را قرائت کرد. وی انسانیت، عدالت ، مبارزه با  ظلم و جهل را از جمله آرزوهای شاعر دانست.

 امانلی نساری گوینده گنبدی گفت: با ستار سوقی نه تنها در ایران بلکه چند روزی در ترکمنستان با هم بودیم. ستار آقا و آنه قربان قلیچ تقانی برای شرکت در جشن عروسی ما به قولاق بورنه امد و در واقع احترام گذاشت.

وی افزود: برخی از اشعار ستار سوقی توسط خوانندگانی چون دردی  طریک به صورت آواز در آمده است. حتی برخی از اشعار ستار سوقی مانند « اوسمه شمال »  توسط خوانندگان ترکمنستان اجرا می شود.

قربان محمد سحرخیز گفت: ستار سوقی شاعر نیست بلکه یک انسان مبارز و روشنفکر است.

لطیف ایزدی گفت: ستار سوقی را از نوجوانی می شناسم دایی هایش از دوگونچی بودند. ساوچی در مجالس عروسی می آمد و شعر می خواند. سال ۷۱ کتاب ساوچی را خریداری کردم و از آن زمان به بعد در این عرصه ماندیم. نسل ما مدیون اشعار و تلاش های ستار سوقی است.

در ۶۳ مین نشست جیحون شاعران امان محمد بازیار ، حکیم بهرامی، حاجی محمد افروز در باره مرحوم ستار سوقی اشعار خود را  قرائت کردند.

سولگون قلیچ تقانی ، خدر حاسمی ، رحیم مرادی شعرهای ستار سوقی را خواندند. 

شاعر پولاد صوفی زاده شعری با موضوع آزاد و نورنیاز آق شعری کودکانه خواند.

نشست جیحون بیش از دو ساعت طول کشید. این برنامه با فاتحه خوانی ولی محمد خوانی برای شادی روح ستار سوقی به پایان رسید.

www.ulkamiz.ir