سه دیدگاه متفاوت در باره حاشیه های یک مراسم

🌷 گامی در جهت نشان دادن ” مسیر شتر هیجدهم ! ”

سلام و عرض ادب و احترام بر تمامی فرهیختگان و فرهنگ دوستان جامعه ،
و ضمن احترام به عقاید و نظرات دوستان معزّزی که در این هفته ، دغدغه فرهنگ و تمدن را فی نفسه فرو نهاده ، صرفاً مشغولیت دل شان به کرسی نشاندن ، تاج اولویت فرهنگ و تمدنی بر سر شرق یا غرب ترکمن صحرا شده است.
البته که ریشه این گونه مسائل، شاید دلیل و نشانی از فقدان نهادهای مدنی تاثیرگذار بوده باشد، که خود متاثر از نبودن فضای گفت و گوی منصفانه و آزاد در عرصه عمومی در کلان کشوری، بالاخص جامعه ترکمن باشد.
شوربختانه ، به نظر می رسد ، موضوعاتی که در این چند روزه بین طرفین منازعه و مباحثات پیش گرفته شده ، راهی برای همدلی و اتحاد و همبستگی ها گشوده بدارد، موجبات انشقاق و تفرّق را فراهم می نماید. متاسفانه کسانی هم در این میانه پیش قدم نشده که ؛ در این وضعیت پیش آمده ، هشیارانه، میدان داری کرده، به قولی، ” مسیر رسیدن به شتر هجدهم ” را نشان بدهد، و جامعه و بالاخص دوستان فرهیخته مان را، از این راه و مسیری که پیش نهاده اند، برحذر دارند.
البته آنانی که فضای مجازی را مدیریت می کنند ، در این چنین موقعیت هایی ، مسئولیت بس خطیری دارند و به جای ملتهب کردن فضا، به لطیف تر کردن آن همّت گمارند .و در نبود نهادهای مدنی و… فضا را طوری مدیریت کنند که، بیشترین دغدغه فکری شان، ازدیاد همدلی ها و همبستگی و اتحاد آحاد جامعه – و گشودن باب گفت و گو در یک نشست همدلانه و… و فراهم نمودن جدالی احسن فی مابین مدعیان هر یک از نحله های فکری پیرامون موضوعات پیش آمده و چه بسا موضوعات و مواردی دیگر- باشد، نه صرفاً ازدیاد مخاطبانشان .
این زمان جامعه ما آن قدر درگیرو دار بحرانها و معضلات اعم از اقتصادی ، سیاسی واجتماعی و … بالاخص معیشتی غرق شده است ، که موضوعاتی این چنین را نشاید….

کدام جنگ کدام دعوا و کدام اختلاف ؟ یکی با دلائل خود موضوعی را مطرح کرد و آن دیگری با استدلالات خود موضوع را شفاف تر کرد و یکی دیگری هم می تواند نظرات خود را بیان کند. این حداقل روداری است و اگر به کسی برمی خورد لازم است برای ورود به اینگونه عرصه ها آستانه تحمل خود را بالا ببرد.

ضمن عرض احترام = داستان شتر هجدهم را ویلیام یوری باب کرده است. او صاحب کرسی حل منازعه (Conflict Resolution) در دانشگاه هاروارد است که تجربه‌های زیادی در حل منازعه در میان کشورها و نهادها دارد. چند کتاب او نیز به فارسی ترجمه شده است. یوری معتقد است که عموم منازعات میان انسان‌ها مانند وصیت آن پدر است که ۱۷ شتر را برای سه فرزند خود به ارث گذاشت. وصیت کرد که برای یکی از آنها یک‌دوم شترها، برای فرزند دیگر یک‌سوم و برای یکی هم یک‌نهم داده شود. بعد از فوت پدر فرزندان جمع شدند و وصیتنامه را خواندند. هفده نه بر دو تقسیم می‌شود و نه بر سه و نه بر عدد نه. اختلاف میان فرزندان بالا گرفت. به پیر قوم مراجعه کردند و گفتند نمی‌توانیم وصیت پدر را اجرا کنیم. پیر دانا گفت من یک شتر به شما می‌دهم و آن وقت ۱۸ شتر خواهید داشت یک‌دوم آن می‌شود ۹ شتر، یک‌سوم آن می‌شود ۶ شتر و یک‌نهم آن می‌شود ۲ شتر. جمع شترهای شما می‌شود ۹ به‌ علاوه ۶ و به‌ علاوه ۲ یعنی ۱۷ شتر و می‌توانید یک شتر من را برگردانید. اختلاف میان آنها پایان یافت و زندگی برادرانه برقرار شد. از نظر ویلیام یوری عموم منازعاتی که میان دولت‌ها، سازمان‌ها و مردم وجود دارد مانند همین وصیت است. هیچ راه‌حل از پیش تعیین شده‌ای ندارند مگر اینکه پیر دانایی شتر هجدهم را به عاریت بدهد تا مساله حل شود. مشکل پیدا کردن شتر هجدهم است. ما نیز در وضعیتی مشابه قرار گرفته‌ایم، وضعیتی که به آن تراژدی رئالیسم سیاسی می‌گویند.
این منازعه را چگونه می‌توان حل کرد؟
ویلیام یوری می‌گوید باید شتر هجدهم را درون هر جامعه کشف کرد. همسفره بودن برکت است، زیرا بستری برای گفت‌وگو است. از دل گفت‌وگو نه گفت‌وگویی سیاسی، بلکه گفت‌وگو بر سر هر چیزی انسان را از موضع نزاع بیرون می‌آورد و افق تازه‌ای را می‌گشاید. از نظر یوری شتر هیجدهم برای حل منازعه همسفره شدن است تا در لحظه‌هایی که اختلاف و منازعه را کنار می‌گذاریم راه‌حلی برای مسائل به ظاهر لاینحل بیابیم.حل منازعه داخلی ما هم شتر هجدهم را می‌خواهد. از دل هم‌مساله شدن «هم‌مسالگی» بیرون می‌آید. به‌رغم همه اختلاف‌ها مساله‌های مشترک زیادی داریم. دعوا بر سر حق و باطل نیست تنها یک باطل وجود دارد و آن هم تداوم منازعه است که هر دو طرف را به مسلخ می‌برد. و ختم کلام = «ولا تنازعُواْ فتفْشلُواْ وتذْهب رِیحُکُمْ وٱصْبِرُواْ إِنّ ٱللّه مع ٱلصّابِرِین. با هم نزاع مکنید که سست‏ شوید و مهابت‏ شما از بین برود و صبر کنید که خدا با شکیبان است.» به این آیه ایمان بیاوریم.