تاریخچه برگزاری نماز عیدین در روستای دوگونچی

پایگاه خبری اولکامیز – لطیف ایزدی: تاج گلدی آخوند ایزدی اطلاعات زیادی در مورد وقایع و رخدادهای سده کنونی دوگونچی ، آق قلا و حومه داشت.  در دیداری که با آن مرحوم در سال ۱۳۸۳ شمسی در خانه اش داشتم در مورد تاریخچه و پیشینه برگزاری نماز عیدین در روستای دوگونچی سئوالاتی مطرح نمودم وی نیز توضیحاتی را  در این باره بیان کرد که جهت اطلاع شما علاقمندان نقل می کنم:  

اولین کسی که نماز عیدین را در دوگونچی شروع کرد فردی به نام  حاجی آخوند ازبک بود . چون دستگاه آسیاب ( دگرمن ) منگلی حاجی طالبی در روستای دوگونچی دایر بود و کار می کرد و از روستاهای دور و نزدیک کشاورزان گندم هایشان را به آسیاب می آوردند، حاجی آخوند ازبک با دیدن این رویداد مهم  فتوا داد که نماز عید دردوگونچی  اقامه بشود یاشولی های نیز حکم دینی او را  پذیرفتند. آن زمان من ۱۲ یا ۱۳ ساله بودم که حاجی آخوند برای اولین بار نماز عید را خواند.

حاجی آخوند ازبک عالم بود. در خانه حاجی بایرام توکلی  یکی از یاشولی های دوگونچی زندگی می کرد. در دوران شوروی سابق کمونیست ها با دین مخالف بودند و علما و روحانیون را مورد آزار و اذیت قرارمی دادند، حاجی آخوند نیز مانند سایرعلما مجبور به  هجرت از وطنش  شد و به ایران آمد و در ترکمن صحرا ، روستای دوگونچی رحل اقامت گزید.

او امام جماعت مسجد بود. قرآن یاد می داد. وقتی به پنج شنبه بازار می رفت لباس های شیک می پوشید. در روستا لباس روحانیت بر تن داشت. مورد احترام مردم بود. شوخ طبع و اهل مزاح بود. به زبان فارسی تسلط داشت. خطش زیبا بود. او بعد از اشغال شمال ایران توسط روسها در حالیکه  ۶۰ ساله بود درگذشت. آرامگاهش در قبرستان دورت چاریار می باشد. من در زمان وفاتش  ۱۶ – ۱۷ ساله بودم.

حاجی آخوند ازبک حدود  ۸ سال ، امین آخوند چوگان ( پدربزرگ دکتر غنی ) ۶ سال ، نظر آخوند ماهری ۵ سال ، نوری آخوند کر ( پدر بزرگ حاجی گلدی کر معاون استاندار گلستان ) ۶ سال و نورمحمد آخوند توکلی ۴۰ سال، نماز عیدین را به ترتیب اقامه کردند.

در آن زمان مردم روستاهای اطراف از جمله؛  صحنه ، یانپی، آق قبر ، دلیجه ، آق تکه خان ، قربان آباد ، حاجی قره، شورحیات و . .  برای اقامه نماز عید به دوگونچی می آمدند. در واقع  در منطقه آق قلا اولین بار نماز عیدین در روستای دوگونچی برگزار شده است و این افتخاری بزرگ برای روستای ماست که قدر و ارزشش را بدانیم و از آن محافظت کنیم.

اولین مکان نمازعید ، در حیاط بزرگ مدرسه ای که در نزدیکی مسجد قرار داشت برگزار شد. آنجا میدان بازی وسیعی بود که مدرسه قدیمی روستا در آن قرار داشت.

پس از نوری آخوند کر شاگردش نورمحمد آخوند توکلی در سال ۱۳۵۵امامت نماز عیدین را  بر عهده گرفت. پس از وی تاج گلدی آخوند  ایزدی، از سال ۱۳۷۹ تا زمان وفاتش سال ۱۴۰۱ امام بود.   

هم اکنون حالت آخوند ایزدی، امام نماز عیدین در دوگونچی می باشد. وی پس از تاج گلدی آخوند امام شد .  

با توجه به سخنان تاج گلدی آخوند به احتمال زیاد آغاز برگزاری نماز عید در دوگونچی به  سال ۱۳۰۲ شمسی بر می گردد.  با این حساب امسال یک قرن از برگزاری نمازعید در دوگونچی می گذرد.

و اما در مورد مکان برگزاری نماز عیدین با توجه به تحقیقاتی که داشتم نماز عیدین ابتدائا در حیاط مدرسه قدیمی روستا که در نزدیک مسجد اعظم بود اقامه می شد. چند سال بعد خان محمد معروف به خانا ، پدر محمد کدخدا و پوتی، زمینی برای نماز عید وقف کرد که الان جزو حیاط مسجد اعظم می باشد. سپس در سال ۱۳۷۹ به علت افرایش جمعیت و محدود بودن عیدگاه، یکی ازخیّرین روستا زمین  به نام ارازقلیچ حاجی ایزدی زمینی به مساحت ۳۵۸۰ متر مربع  بخشید و عیدگاه به مکان جدید انتقال یافت.

در پایان عید فطر بر همه مسلمین به ویژه اهالی مؤمن و دیندار دوگونچی تبریک و شادباش عرض می کنم . طاعات و عبادت شما مقبول حق تعالی قرار بگیرد.

منبع – ماهنامه ترکمن دیار شماره یازدهم ۳۱ فروردین ۱۴۰۲

www.ulkamiz.ir