چند سناریو درمورد گرانی بذر گندم کشاورزان

پایگاه خبری اولکامیز- امان محمد خوجملی : بخش کشاورزی ایران یکی از صنوف پر نفوس کشور است اما تشکلهای آن در بزنگاهها و در مواقع ضروری خیلی به نفع کشاورزان وارد عمل نمی شوند. تشکلهایی مانند خانه ی کشاورز، بنیاد تولید کنندگان گندم، انجمن تولید کنندگان بذر، نظام صنفی کارهای کشاورزی که در سطح شهرستانها و استان و کشور نمایندگی دارند. امروز در مورد مشکلات کشاورزان سکوت کرده اند. یا فریاد آنها به سمع و اطلاع کشاورزان نمی رسد.

من در مورد کمبود و گرانی بذر گندم با سه نفر از صاحب نظران این رشته صحبت کردم که در ذیل  نظرهمه ی آنها را با خوانندگان در میان می گزارم. و در پایان نظر خودم را هم می نویسم.

یکم : یکی از متخصصان کشاورزی علت کمبود بذر را ناشی از ضعف مدیریت این نهاد می داند. او معتقد است چون پارسال مقداری بذر اصلاح شده در دست دولت ماند. امسال به خاطر ترس و جلو گیری از تکرار وضعیت پارسال خرید بذر را برای همه آزاد گذاشتند. هر کس با نشان دادن کارت ملی  می توانست به مقدار دلخواه بذر بخرد. خیلیها از این وضعیت سوء استفاده کرده بذر بیش از مورد نیاز خریدند. الان اضافی آنرا در بازار با سود بیشتری می فروشند.

دوم :  یکی از مهندسان امور کشاورزی که خود را کارشناس این امور می دانست، گفت: علت کمبود بذر گندم به این دلیل است که دولت قبلاً حدود چهل درصد بذر مورد نیاز کشاورزان را تمهید می کرد و شصت درصد بذر مورد نیاز را خود کشاورزان برای فصل کشت نگه می داشتند. به این ترتیب تعادل ایجاد می شد و مشکلی پیش نمی آمد. اما امسال دولت  کشاورزان را تحت فشار گذاشت به امید بالا رفتن قیمت، گندم را در انبارها نگه ندارند و به سیلوها تحویل بدهند. همین امر سبب شد اکثر کشاورزان گندم خود را به دولت بفروشند. الان اکثریت کشاورزان متقاضی بذر دولتی شده اند که سبب کمبود بذر گندم در بازار شده است. یعنی دولت و مسئولان این طرف قضیه را فکر نکرده بودند.

سوم : نفر سوم بازاری و دللال محصولات کشاورزی است. او امسال معتقد به توطئه است و می گوید: شرکتهای تولید بذر و برخی ثروتمندان و مسئولان خدمات کشاورزی دست به یکی کردند که قیمت بذر سر به فلک بکشد. آنها از بازار خبر داشتند و می دانستند قیمت بوجاری و دانه مرغی و گندم های شپش زده بالای چهار هزار تومان قیمت دارد. آن موقع آنها چرا باید گندم به این تمیزی و پاک شده را به ۳۷۰۰ تومان و ۳۹۰۰ تومان بفروشند. آنها برخی ثروتمندان را تشویق کردند با خرید بذر بیشتر در بازار کمبود کاذب ایجاد کنند تا به این ترتیب فروش بذر به قیمتهای بسیار بالا(در حال حاضر بذرگندم آبی کیلویی ۶۲۰۰ در بازار آزاد است) و سود به دست آمده را میان خود قسمت کنند. در هر کیلو ۲۳۰۰ تا ۲۵۰۰ تومان سود بادآورده.

اما من خودم علت گرانی بذر را ناشی از خرابی بازار خوراک دام می دانم. در بازار هر کالایی گران شود تقاضا بر کالاهای مشابه یا کالای جایگزین را افزایش می دهد. مثلاً گوشت قرمز گران شود بر افزایش مصرف گوشت مرغ و ماهی تاثیر می گزارد و سبب افزایش قیمت آن می شود. یا در بازار نخود کمیاب شود بر افزایش قیمت ماش و لوبیا و لپه تاثیر می گزارد.

در بازارقیمت انواع خوراک دام که من با پرسِ جو بدست آوردم از این قرار است. سبوس کیلویی ۴۳۰۰ تومان، کنسانتره شیری متوسط ۴۷۰۰ تومان،  کنسانتره شیری خوب ۵۲۰۰ تومان، یک نوع کنسانتره ی دیگر ۶۰۰۰ تومان، جو ۵۰۰۰ تومان، دانه مرغی ۴۸۰۰ تومان،  دانه جوجه پرواری پارس از ۴۵۰۰ تومان تا ۱۰۰۰۰ تومان. قیمت همه اینها از قیمت گندم بذری پاک شده بیشتر است.

همین امر ممکن است سبب شده باشد یکعده افراد سود جو که شامه ی بسیار قوی و حریصانه ای دارند را تحریک کرده تا از ضعف نظارتی مسئولان سوء استفاده کرده باشند. تا با خرید گندم بیشتردرزمستان که اوج  گرانی خوراک دام است. با قیمت بیشتری بفروشند. اگر دولت بذر را به کشاورزان واقعی می فروخت (آمار زمینهای زیر کشت همه ی کشاورزان در خدمات کشاورزی روستاها موجود است) این بلا بر سر کشاورزان نمی آمد.

ww.ulkamiz.ir