گزارش

قلی باغشی خنیاگر خیال انگیز خوب خاطره ها

گزارش ۱۷۱ مین نشست جمعیت فرهنگی- هنری مختومقلی کلاله

پایگاه خبری اولکامیز –  قمرالدین سیدی: ساعت دوّار ، با دور کند خود ، هر چه به وقت موعود نزدیک تر می شود از نظر منتظران پاهایش را به بند انتظار بند نموده و عقربه هایش چون  پایِ پاچولاقان قدم فراتر ننهاده و حوصله ها را ز بی قراری ربوده است به گمان آنان چرا پرهای پرواز بی پروای زمان خراش عمر سنج ، چون شتر مرغِ خیال، یارای پرواز نداشته و بُرد بُعدی خویش را بر هم نهاده است؟

آری حق به جانب منتظران است زیرا که آخرین جمعه فروردین(۱۴۰۳/۱/۳۱) روز تجلیل و تبجیل از خنیاگر بی بدیل و بی قیاس، و سِحر انگیز سَحرهای خیالی یعنی” قلی باغشی” است که ترنم امواج صداهای دل انگیز او بارها و بارها در مراسمات عروسی و …دیوار صوتی خیال و اندیشه را چه ماهرانه شکسته است که دوستداران ، نه به هراس بلکه به عشق، دل و روح خویش را بدان نوازش داده و یک دم فارغ از فاکت های آلام و اوهام ، گوش را بدان سو نهاده و با تکیه بر متکای آرامش و آسایش در بحر بیکران آن دمی غوص خورده و خیال را به باد از خود بیخودی سپرده اند.

گرچه زمان سنج عقربه های ساعت به حسادت بر ما، با ما به کلنجار نشسته است ولی انتظار شب زنده داران مشتاق بسر رسید و ناقوس کلیسای عشق نواخته شد و گوش ها زهرابه چرکین از پُرز پرده ی صماخ خویش به در نهاده و چون سماع گرده نشین حلقه به گوش عارفانه به انتظار فرمان فرمانبر مجلس یا پیر مرشد خود بودند.
 
ابتدا طنین دل نواز آیات ملکوتی قرآن و سرود ملی نوازشگر روح و رَوح مجلس بود که ناگهان آهنگ تک نوازی استاد چیره دست مجید رژیم که پرده ها و تارهای نازک دوتار و آن چوب ساحر  به حسادت مشهور ایام یعنی دوتار که خیلی ها به فراگیری رمز و رموز آن ناکام مانده اند چنان بر دستان او چون موم سوده شده تسلیم فرمان او بود و با اشاره و ایمای دستان به هنر آراسته او، از بحرالعجایب امواج خود به پژواک، آهنگی دل انگیز ز درون بر نهاد که ناخودگاه مستمعان را به ذوق آورده و سکوت مجلس را در هم شکست  این امر که همگان را به تحیّر وا داشت بی شک قدرت اعجاز بی انتهای هنر است.

سپس ریاست محترم ارشاد با آن روحیه بشّاش همیشگی که خود نیز آغشته و آشفته هنر است در جایگاه حضور یافته و به همه حاضرین و هنرمندان که از قشر و طیف او هستند خوش آمد گفت و اظهار نمود که هنرمندان به لحاظ ارزش و اعتبار سرمد و سرآمد جامعه اند که زندگیشان را با اجرای خستگی ناپذیر  وقف ایل و تبار خود می نمایند و با احساس رضایت و تشکر و قدردانی، کار جمعیت فرهنگی – هنری مختوم قلی کلاله را بسیار ستودنی اعلام نمود و به در پایان عرایض هدیه ای از سوی اداره ارشاد اسلامی تقدیم هنرمند محبوب قلی قلی زاده نمود که با تشویق گرم حاضرین همراه بود.
 
لحظاتی بعد آرتق حسین زاده فردی که دست مایه به توان ولی با ارزش عمر خود را به دور ازحاشیه با عشق تام به فرهنگ و ادبیات ترکمن اختصاص داده و در ره پویایی و پایایی آن خون دل ها خورده و هر رنج و مشقت را در این ره، به عسل گوارای عشق سوده و خود و گروه خود را با نام جمعیت فرهنگی – هنری مختوم قلی کلاله وقف احیاء با ارزش آداب و سنن و فرهنگ قوم ترکمن نموده است با تخلیط سخن به ضرب المثل میراث رسیده از نیاکان “هر ایشینگ خایری یاغشی دئر- تویونگ گلشیگی باغشئ دئر” به ارائه سخن پرداخت.

وی افزود: به راستی خوانندگی و نوازندگی یکی از شاخه های مهم هنر است که با روحیات انسان ها سر و کار دارد. یکی از هنرمندان نام آشنای این رشته هنری خواننده خوش ذوق و قریحه” قلی قلی زاده” می باشد. که  بسیاری از عروسی ها و مجالس ترکمن صحرا با هنر خوانندگی او به زینت آراسته شده و رنگ و لعاب هنری به خود گرفته است.
 
وی از صفات بارز قلی باغشی به متانت و وقار او اشاره کرد و افزود قلی باغشی یار غار و رفیق رحیق و بلافصل جمعیت فرهنگی- هنری مختوم قلی کلاله است که همکاری ایشان در زمینه خوانندگی بر همگان مبرهن و آشکار است.
 
سپس جوان رعنا و برومندی به نام مصطفی نامور که زحمات بی دریغ او بر همگان مسجّل است با قرائت بیوگرافی قلی باغشی طلایه دار بی چون و چرای این این نشست بود زیرا که آنچه را در خصوص این هنرمند باید گفته می شد را به صورت مقاله ای ارزشمند ارائه نمود که اهم مطالب او بدین شرح بود:

۱- قلی باغشی در دیماه ۱۳۴۴در روستای یکه قوز از یک خانواده نسبتاً کشاورز دیده به جهان گشود و پدر ایشان ارازمحمد (آرجئق) به صورت نی نواز و خواننده  نی در عروسی ها و مراسمات و مجالس ها نقل محافل بوده است.

۲- این هنرمند، اولین بار در روستای گونیلی از توابع شهر کلاله در کنار مرحوم بایری پاشای بدون نواختن دوتار به صورت یان باغشی به خوانندگی پرداخته است.

۳- مسئول انجمن موسیقی غارا دالی گوکلنگ چاری بایندری برای اولین بار در سن بیست سالگی به دست ایشان دوتار می سپارد تا در عروسی ها خوانندگی نماید.

۴- در سال ۱۳۷۴ در سفر ی به ترکمنستان افتخار نشست با هنرمندان مشهور آن دیار تاغان تاغانوا، مانه غارایف، خان گلدی آننا مرادف و … را داشته و از آنان نیز نکاتی در خصوص این هنر را فرا گرفته است.

سپس قمرالدین سیدی که گه گاه به بهانه سرودن اشعار کاغذ سفید اوراق را به سیاهه می کشاند در جایگاه قرار گرفته و در این خصوص چنین اظهار نظر می نماید: قلی باغشی یکی از هنرمندان نام آشنا و صاحب سبک این دیار است که ایل و تبار و مشتاقان هنر، به خاطر صدای رسا و دستان هنری یغما گرش، او را هنرمندی برجسته خطاب نموده و به خاطر ادب و اکرام ایشان به مقیاس ده هنرمند صاحب نام، القاب هنری داده و به او چنین حرمت نهاده اند.
 
 وی اشاره نمود: اگر در تاریخ گذشته ترکمن، شوکور باغشی با نواختن آهنگی بسیار زیبا عموی خویش را از اسارت و زندان، که خان را بسیار خوش آمده و تلنگری بر ذهن طالب هنری او نهاده و آزاد نموده باشد بی شک قلی باغشی و دیگر باغشی ها نیز با اجرای آهنگ های دلنشین هزاران دست را ز هنر، از زندان حسرت و دیوارهای قطور غم و غصه آزاد نموده اند.
 

این عضو فعال جمعیت مختوم قلی کلاله ضمن تمجید از صفات بارز قلی باغشی، سرود ه ای را در وصف این شخصیت هنری قرائت نموده و تابلو اشعار خطاطی شده خود را تقدیم قلی باغشی نمود.

سبحان سالاری مهمانی که مسافت های دور و درازی را از که شهر تربت جام جهت شرکت در این مراسم طی نموده بود پشت تریبون قرار گرفته چنین اظهار نمود که تجلیل از شخصیت های در قید حیات بسیار امر پسندیده ای است جمعیت مختوم قلی طلایه دار آن است و در خصوص قلی باغشی گفت : قلی باغشی یکی از شخصیت های برجسته هنری است که الحق لایق تقدیر و تجلیل است.

وی در خصوص اهمیت هنر از زبان محقق هنر و سیاح روسی به نام اوسپنسکی که در میان ترکمن ها در خصوص دوتار تحقیق کرده است چنین می گوید: من به میان قومی به نام ترکمن سفر کردم که قوم خاصی بودند و آنان از نظر فرهنگ و آداب متمایز از قوم های دیگرند و دنیای آنها دنیای دیگری بوده و ساز و آهنگ آنان نیز فقط با دو تا، تار نواخته می شود که با دیگر ملل متفاوت است که چنان در عالم و دنیای آهنگ آن غوطه خورده و غرق معانی آن می شوند که هیچ چیز در این لحظات آنان را از قید بلا شرط آن نمی تواند به تباین بکشاند.
 
اهم برنامه های اجرا شده در این مراسم به شرح ذیل است:
۱- قرائت شعر توسط نو نهالانی به نام های سلوا بهشاد (باغشی لار) و آیدیس نامور(سرپای).
۲- اجرای موسیقی توسط گروه حالد سعادتی به همراهی امین سعادتی و امانیان
۳- قرائت شعر توسط شاعران: مریم زمانی، بای محمد قلیچی، کریم محمدیان، حالد بردی حسین زاده، قادیر انوری
۴- تقدیم هدایا توسط دوستان و اقوام و بالاخص جمعیت فرهنگی- هنری مختوم قلی کلاله و انجمن ادبی یدیگن شهر فراغی.
۵- اجرای موسیقی بی کلام توسط گروه هنری ارشاد اسلامی کلاله به سرپرستی استاد عصمتی.
۶- تقدیم گل و خوش آمد گویی توسط نونهالان دختر به قلی باغشی
۷- اجرای موسیقی توسط گروه مناف اراز نیا به همراهی میثم شاعری قاقا زرندی و خالد بردی زاده ۸– مجری برنامه امان دردی نساری
۹ – قرائت قرآن توسط محمد صدرا سید

۱۰- اجرای موسیقی توسط گروه غفار گلدی نژاد

www.ulkamiz.ir


نمایش بیشتر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

دکمه بازگشت به بالا