کلاله؛ شهر تپه‌ماهورهای بی‌انتها، آرامگاه مردان آسمانی و خاستگاه اسب ترکمن
پایگاه خبری اولکامیز – قرارگرفتن در جوار پارک ملی گلستان و دیوار تاریخی گرگان در کنار زیارتگاه خالدنبی با تپه‌ماهورهای سحرانگیز در ارتفاعات و دشت‌های شقایق بی‌انتها، روستاهای سرسبز با جاذبه‌های طبیعی فراوان همراه با اسب‌های ترکمن صحرا، شهرستان کلاله را به مقصد گردشگران داخلی و خارجی تبدیل کرده است.
به گزارش ایرنا، گردشگران با حضور در گلستان به عنوان رنگین کمان می‌توانند علاوه بر مشاهده و تجربه فرهنگ و آداب و رسوم اقوام ساکن از جمله ترکمن، ترک، فارس، بلوچ و سیستانی تا دیگر قومیت‌ها، در شهری مانند کلاله از زیارتگاه خالدنبی، اقامتگاه‌های بوم گردی و روستاهای محل نگهداری اسب اصیل ترکمن، ساعات مفرحی را سپری کنند.
قرار گرفتن کلاله در جوار پارک ملی گلستان و وجود دیوار تاریخی گرگان، پارک جنگلی آقسو و مراتع و جنگل‌های همجوار با مجموعه تفریحی چشمه زاو، زیارتگاه خالد نبی و قبرستان باستانی (مشترک با شهرستان مراوه‌تپه)، دره پنج‌شیر، کارگاه کاوشگری قره‌دیب، آتشکده یاساقلیق و تپه‌های باستانی، تالاب سولوک‌لی و ارتفاعات بیلی‌کوه، جنگل‌های خدر اولیا، مرقد امام‌زاده عبدالله، سدهای بوستان و چمران، پارک لاله و مجموعه‌های پرورش اسب روستای صوفیان از جمله ظرفیت‌های گردشگری طبیعی و تاریخی این شهرستان است.
زیارتگاه خالد نبی
منطقه نمونه گردشگری خالدنبی با برخورداری از تپه‌ماهورهای دیدنی، زیارتگاه حضرت خالد بن سنان(ع)، دشت شقایق، چشمه، مراتع و دامنه‌های سرسبز و جاذبه‌های بی‌بدیل و چشم‌انداز طبیعی، به عنوان نگینی زیبا در میان جاذبه‌های گردشگری استان گلستان در کلاله واقع است.
مجموعه گورستان و زیارتگاه خالد نبی در ارتفاعات و مناطق کوهستانی استان موسوم به کوه «تانگری‌داغ» قرار دارد و کمی دورتر از این زیارتگاه، روی یکی دیگر از تپه‌های این منطقه تندیس‌های سنگی متعددی در کنار یکدیگر و به‌طور پراکنده مانند یک گورستان از زمین قد برافراشته‌اند و بر اساس مستندات و شواهدی که تاکنون به دست آمده قدمت این گورستان تاریخی به قرون میانی اسلامی مربوط می‌شود.
این منطقه بکر با توجه به جاذبه‌های تاریخی و طبیعی منحصربه‌فرد، جایگاه ویژه‌ای در بین مناطق گردشگری گلستان و حتی شمال کشور دارد که سالانه گردشگران بسیاری را به این منطقه از نگارستان ایران جذب می‌کند.
این زیارتگاه شامل آرامگاه خالد نبی معروف به غیث ابن سنان است و همچنین بقعه عالم بابا، بقعه چوپان عطا، گورستان و چشمه خضردندان در جوار آن قرار دارند و همگی آنان در منطقه به ویژه میان ترکمن‌ها مورد توجه و احترام هستند.
در حاشیه بنای خالد نبی گورستان عظیمی بر روی تپه ماهورهای اطراف وجود دارد که همگی دارای سنگ مزارهای ایستاده هستند که از نظر فرم و تزئینات با دیگر سنگ مزارهای شناخته شده در منطقه متفاوت است و در این گورستان بیش از ۶۰۰ سنگ مزار ایستاده تا ارتفاع حداکثر ۲ متر دیده می‌شود.
اسب‌های ترکمن در حال تاخت در روستای صوفیان
پرورش اسب از دیرباز در بین ترکمن‌های ساکن گلستان از جمله مناطق گنبدکاووس، کلاله، مراوه‌تپه، آق‌قلا و بندرترکمن جایگاه ویژه‌ای داشته و طبق اعلام کارشناسان بیش از ۱۷ هزار راس اسب از نژادهای مختلف در این استان نگهداری می‌شود که افزون بر ۳ هزار راس آن از نژاد اصیل ترکمن، حدود ۷ هزار راس آن از نژاد دوخون و هزار و ۱۰۰ راس آن هم از نژاد تروبرد است.
اسب اصیل ترکمن یکی از گونه‌ای پرطرفدار ایرانی است که پیشینه‌ای طولانی در زندگی ترکمن‌ها دارد و با توجه به ویژگی‌های خاص‌اش در تمام امور ورزشی پرطرفدار بوده و علاقمندان حاضر هستند مبالغ هنگفتی را برای نگهداری این گونه پرداخت کنند.
به گفته کارشناسان، اسب ترکمن شامل سه زیرتیره «یموت، آخال‌تکه و گوگلان» است که تیره‌های «یموت و آخال‌تکه و آخال‌یموت ترکیبی از ۲ تیره» در کنار نژادهای دوخون و تروبرد در استان گلستان نگهداری و پرورش داده می‌شود و مالکان آنها پای ثابت شرکت در کورس‌های بهاره، تابستانه، پاییزه و زمستانه گنبدکاووس، آق‌قلا و بندرترکمن و سایر نقاط کشور هستند.
شهرستان کلاله واقع در شرق استان گلستان پنج واحد فعال پرورش اسب و همچنین ۵۵۰ راس اسب اصیل ترکمن با بیش از ۱۰۰ نفر بهره بردار دارد.
کلاله ۱۶ دوره میزبانی جشنواره ملی زیبایی اسب اصیل ترکمن را در روستای صوفیان به عنوان یکی از کانون‌های اصلی پرورش این حیوان برعهده دارد و آخرین دوره آن با حضور بیش از ۱۵۰ راس اسب از استان‌های مختلف خراسان رضوی، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، مازندران، گیلان، تهران، البرز، فارس و اصفهان اردیبهشت ماه امسال برگزار شد.
گردشگران برای مشاهده از نزدیک این حیوانات نجیب از نژاد اصیل ترکمن می‌توانند به روستاهای کلاله از جمله صوفیان سفر کنند و در کنار آن شب‌های خود را در اقامتگاه‌های بوم‌گردی جذاب موجود در روستاهای با طبیعت بکر این شهرستان بگذرانند.
وجود بوم‌گردی‌ها در دل طبیعت بکر
به گفته متولیان امر، کلاله با داشتن ۳۲ واحد اقامتگاه بوم‌گردی فعال در مناطق روستایی، رتبه نخست استان گلستان در این حوزه را دارد و همواره در طول سال به ویژه تعطیلات تابستان و نوروز جمعیت قابل توجهی از گردشگران و مسافران برای گذران ساعاتی خوش در دل طبیعت به این شهرستان سفر می‌کنند.
بوم گردی یا همان گردشگری روستایی شکلی جدید از صنعت گردشگری رواج یافته در کشورمان است که در آن افراد به جای حضور در هتل ها و اماکن شلوغ و پر ازدحام، راهی روستاهای بکر می شوند تا به دور از هیاهوی زندگی روزمره ساعتی، شاید هم روزی و هفته‌ای را در آرامش برآمده از این ویژگی‌ها سپری کنند.
شهرستان کلاله در شرق استان گلستان با توجه به زیرساخت‌های موجود و قابلیت‌های متعدد رونق بوم‌گردی، توجه به این شاخه توریسم را در دستور کار قرار داده و در حال سرمایه گذاری برای توسعه این بخش است.
علاوه بر جاذبه‌های بکر، استفاده از طبیعت روستا، خوردن غذاهای سالم و ارگانیک، لمس یک زندگی ساده و سنتی روستایی، شرکت در فعالیت‌های روزانه اهالی و خرید تولیدات دامی و صنایع دستی از جمله فعالیت‌هایی به حساب می‌آید که گردشگران داخلی و خارجی فقط در اقامتگاه‌های بوم گردی امکان تجربه آن را پیدا می‌کنند که همه این جاذبه‌ها در روستاهای کلاله قابل دسترسی است.
دیوار تاریخی گرگان
دیوار دفاعی، دیوار بزرگ گرگان یا دیوار سرخ که در برخی متون قدیمی با عنوان «مار سرخ» مطرح شده یکی از سه دیوار تاریخی جهان است که امروزه بقایای آن از کرانه‌های شرقی دریای خزر تا ارتفاعات و دره های البرز شرقی در دامنه بیلی کوه (پارک ملی گلستان نزدیک روستای «زاو» در شمال شرقی شهرستان کلاله) قابل مشاهده است.
این دیوار با طول حدود ۲۰۰ کیلومتر و عرض بین ۲ متر تا ۱۰ متر، با نام‌های سد اسکندر، سد انوشیروان، سد فیروز، دیوار دفاعی، قزل ییلان، قزل آلانگ و آلان (به زبان ترکمنی) هم در منابع جغرافیای تاریخی و سفرنامه‌ها نگارش شده است.
اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گلستان با رویکرد محرومیت‌زدایی و تمرکززدایی، احیا و ساماندهی دیوار بزرگ گرگان را از روستاهای “گوربور”، “یاساقلق”، “قره‌دیب”، “ساری‌سو” و “تمرقره قوزی” شهرستان کلاله از مهرماه امسال آغاز کرد زیرا اصلی‌ترین آثار باقی‌مانده این اثر چند هزارساله در این مناطق وجود دارد.
۳۰ میلیارد ریال از محل اعتبارات سفر اسفندماه سال گذشته رییس جمهور و ۵۰ میلیارد ریال از محل اعتبارات ملی برای شروع کار احیا و مرمت دیوار بزرگ گرگان در نظر گرفته شد تا با تکمیل طرح، شرایط برای بازدید گردشگران از این اثر تاریخی فراهم شود.
آبشارها و چشمه‌های جذاب
چشمه آق سو در فاصله هفت کیلومتری شهر کلاله یکی از پرآب‌ترین چشمه‌های استان گلستان به شمار می‌رود که در نزدیکی آن آبشار آق سو با ارتفاع ۷۰ متر واقع شده است.
چشمه آق سو از جاهای دیدنی این شهرستان محسوب می‌شود که علاوه بر چشم اندازهای طبیعی زیبا، دارای امکانات مناسب رفاهی برای گردشگران هم است و همچنین آبشار لوه از دیگر دیدنی‌های کلاله در دل جنگل‌های بکر و حیرت‌انگیز لوه است.
در میان دیدنی‌های کلاله چشمه‌های طبیعی زیادی به چشم می‌خورد که معروف‌ترین آن چشمه زاو است که برای دیدن آن باید ۴۵ کیلومتر از مرکز کلاله دورتر شد.
به گفته رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کلاله، این شهرستان با ۳۲ اقامتگاه بوم‌گردی و پنج خانه مسافر فعال با ظرفیت پذیرش هزار و ۳۰۰ نفر آماده میزبانی از مسافران و گردشگران در تعطیلات نوروز است.
محمدعلی سرگزی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: ۲۰ واحد اقامتگاه بوم‌گردی جدید هم در حال ساخت در مناطق روستایی این شهرستان است و ۲۵ اتاق زائرسرای زیارتگاه خالدنبی هم ظرفیت پذیرش ۳۰۰ نفر را دارد.
وی گردشگری کشاورزی را از جمله ظرفیت‌های صنعت گردشگری ایران دانست و بیان کرد: پنج مزرعه گردشگری هم در کلاله برای بازدید علاقمندان دایر است.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کلاله گفت: امسال تاکنون ۷۶۰ هزار گردشگر از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی این شهرستان دیدن کردند که ۴۵۰ هزار نفر از آنان مربوط به زیارتگاه خالدبی بوده است.
سرگزی ادامه داد: روستاهای صوفیان، قره تپه شیخ و تمر قره قوزی هم به دلیل پرورش اسب اصیل ترکمن در کنار روستای عزیزآباد به واسطه داشتن ۵۰۰ بافته ابریشم(نساجی سنتی ترکمن) از جمله جاذبه‌های گردشگری شهرستان کلاله به‌حساب می‌آیند.
وی گفت: کلاله ۳ هزار و ۳۲۲ هنرمند صنایع دستی دارد و ۱۵ کارگاه صنایع دستی در رشته‌های مختلف در این شهرستان فعال است.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کلاله افزود: برای عید نوروز امسال برگزاری ۲ جشنواره فرهنگ اقتصاد روستا در بخش‌های پیشکمر و مرکزی شهرستان پیش بینی شده و بازارچه صنایع دستی و سوغات هم در ۱۴ غرفه از ۲۰ اسفند در محوطه زیارتگاه خالدنبی فعال خواهد بود.
شهرستان ۱۳۰ هزار نفری کلاله در شرق استان گلستان واقع است.
www.ulkamiz.ir
