آرازقلی شوروی

پایگاه خبری اولکامیز – دایان دوگونچی: آرازقلی شیرمحمدلی معروف به آرازقلی شوروی، یکی از شخصیت های نامدارو خوشنام آق قلا در سده کنونی است. وی از تیره شیرمادلی طایفه  آتابای می باشد.

در سال ۱۲۹۹ هجری شمسی در روستای قاراقچی به دنیا آمد. این روستا بعد از انقلاب ۵۷  به عرفان آباد تغییرنام یافت.

 نام پدرش امانقلی و نام مادرش نازیک بود. دو برادر به نام قره و چریلی داشت که از وی کوچک بودند

در نوجوانی پدرش را از دست داد و  درد یتیمی را  چشید، به همین علت نام اولین فرزند ذکورش را امانقلی گذاشت و او را به رسم ترکمنها به نام ( ددم ) خطاب می کرد.

در جوانی شجاع و نترس بود. در عین صلابت و شجاعت ، دلی رئوف و قلبی مهربان داشت.

 به وقت خدمت سربازی به آق قلا آمد.  بنا به گفته یکی از فرزندانش، در آن هنگام ، در مرز ایران و شوروی  توسط سربازان روس دستگیر شد. چون آن موقع جنگ جهانی دوم بوده ، ۱۲ سال دراردوگاه کار اجباری سیبری، سردترین نقطه  اتحاد جماهیر شوروی در اسارت به سر برد. به امید آزادی در برابر سرما و سختی  و گرسنگی مقاومت کرد و زنده ماند. در زندان خط و زبان روسی را آموخت. زندان او را پخته تر ساخت.

در سیبری دلش برای ترکمن صحرا و ایل و تبارش می تپید تا اینکه بعد از مرگ استالین به خواست خداوند عفو حکومتی شامل حالش شد و از زندان رهایی یافت و به دیارش که به دلبسته و وابسته آن بود بازگشت. پس از آن باز به مدت یکسال در تهران و گرگان در زندان بود تا اینکه به صورت کامل آزاد شد. 

آن سالها  دهه سوم زندگی اش بود. مردم به خاطر این واقعه تاریخی به او آرازقلی شوروی لقب دادند و به همین نام  صدا می زدند.

ارازقلی شوروی تا حدودی سواد خواندن و نوشتن به زبان فارسی را  داشت. قد بلند داشت. کلاه سنتی ترکمنی ( تلپک ) بر سر داشت.  بزرگ و یاشولی ( ریش سفید ) منطقه بود. حرفش حرف بود. حق طلب بود. برای حق و حقیقت حتی جانش را می داد. بخاطر مردم ازخودش می گذشت. خصایص مدیریت را داشت از قاطعیت و اقتدار در عین حال نفوذ در احاد جامعه برخوردار بود. در بین مردم و نیروها و مسئولین دولتی از عزت و احترام برخوردار بود.

مردم برای رفع مشکلاتشان به ارازقلی شوروی مراجعه می کردند.

با کار و تلاش رمین خرید. دهها هکتار مزارع پنبه داشت. آن روزگار ترکمن صحرا به سرزمین طلای سفید معروف بود.

در کنار کشاورزی به دامداری هم می پرداخت. یکی ازعلاقمندی هایش نگهداری اسب بود. اسبان تیزتک داشت که مشهورترین آنها نامش شوروی بود.

پس از ازدواج اول در محله دلیجه آق قلا خانه ای ساخت که دو اتاق کوچکی داشت و آجرهایش از دیوارتاریخی گرگان به نام قزل آلان بود. بعد چند اتاقی برآن اضافه کرد.

همسر اولش حاللی بی بی ایری از روستای سیجوال و از طایفه جعفربای بود و همسر دومش به نام فاطمه جوان علوی ازدیار خراسان، منطقه لطف آباد تربت حیدریه است.

وی صاحب ۹ فرزند پسر و ۸ فرزند دختر می باشد.

سالها با عزت زندگی کرد. او خادم ملت بود.  

این مرد شریف سرانجام در سال ۱۳۶۲ بر اثر سانحه جاده ای دار فانی را وداع گفت. آرامگاهش در شمال آق قلا در نزدیک میدان اسبدوانی در مکانی به نام بالقی می باشد. 

هر چند ۴۰ سال از مرگ ارازقلی شوروی می گذرد ولی نام و یادش در بین مردم زنده است.

روحش و یادش گرامی باد.

منبع – مجله ترکمن دیار شماره پانزدهم مرداد و شهریور ۱۴۰۲

www.ulkamiz.ir