در باره مناظره
پایگاه خبری اولکامیز – عظیم قرنجیک:
﴿وَ لاٰ تُجٰادِلُوا أَهْلَ اَلْکِتٰابِ إِلاّٰ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ﴾ (عنکبوت: ۴۶) یکی از شرایط مجادله احسن این است که طرفین، علاقه مند به روشن شدن حق و یافتن آن باشند و در نتیجه هر دو با کمک یکدیگر حق را روشن سازند، و لجاجت و عناد به خرج ندهند.
در نظام های دموکراسی، امروزه برای آگاهی بخشی سیاسی، علمی، فرهنگی، مذهبی و… به مناظره به عنوان ابزاری کارآمد نگریسته می شود.
البته باید باید دانست که چه شاخص ها و چارچوب هایی، مناظره را در قالب الزامات اخلاقی به مطلوبیت می رساند. جهت نیل به اهداف مناظره باید قالب ها و چارچوب های اخلاقی و قانونی مد نظر قرار گیرد، تا از آسیب های احتمالی جلوگیری شود و رویش هایی را به اقتضا در پی داشته باشد.
بزرگترین ثمره مناظره افزایش آگاهی های عمومی مردم است که موجب مشارکت در شئون جامعه می گردد. مناظره در هر جامعه یکی از ارکان اساسی حرکت رو به رشد مشارکت سیاسی مردم است.
در واقع مشارکت سیاسی نوعی تظاهر علنی اراده مردم برای تعیین سرنوشت جمعی خود است. فقط از طریق مشارکت است که قدرت سیاسی به طریق مسالمت آمیز دست به دست می گردد و میزان توسعه سیاسی یک کشور بستگی مستقیم به این مؤّلفه دارد.
مناظره با پرورش اذهان و بالا بردن درک شرایط، قدرت تصمیم گیری را در جامعه افزایش می دهد. همچنین، احترام متقابل، از اصول اولیه اخلاقی احترام به غیر است. وقتی دو نفر (یا گروه) با اعتقادات و گرایشات مخصوص به خود مناظره می کنند، باید اصل را بر احترام متقابل به معتقدات یکدیگر بنا نهند، هرچند هر یک از آن ها نزد خود دلایلی در ردّ مدّعای دیگری داشته باشند. آنان باید فقط در پی آشکارسازی حق وارائه استدلال ومنطق باشند و در جریان بحث باید به شدّت از بی احترامی و دشنام نسبت به آنچه برای طرف دیگر بحث محترم است، پرهیز کنند.
همچنین باید بدانند که آن دو، تنها نیستند، بلکه طرف سومی در اینجا مطرح است و آن شنوندگان یا خوانندگان مباحث آنانند، از این رو، دو طرف باید برای فهم و شعور گروه سوم نیز ارزش و احترام خاصی قائل باشند، و طوری بحث کنند تا مخاطبان ( رای دهندگان) فرصت تأمل در دلایل و برهان های هر یک از دو طرف را داشته باشند و داوری نهایی را به مخاطبان حق طلب واگذارند. چرا که مناظره به نوعی بشارتی است برای مخاطبان که “…اَلَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ اَلْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ …﴾ (زمر: ١٧ و ١٨)؛… همان کسانی که سخنان را می شنوند و از نیکوترین آن ها پیروی می کنند.
برگزاری مناظره های انتخاباتی یکی از بخشِ های مهم فرآیند انتخابات است که به رأی دهندگان کمک می کند با آگاهی بیشتری در انتخابات مشارکت و اقدام به رأی دهی کنند. چنین مناظره هایی در عصر فضای مجازی که اطلاعات مربوط به نامزدها بیشتر از طریق اینترنت و رسانه های اجتماعی در اختیار عموم قرار می گیرد، اهمیت فزاینده ای نسبت به گذشته یافته است.
از آنجا که،به طور کلی سه مبحث مهم؛ محتوا، ساختار برگزاری و کارکردهای مثبت و منفی مناظره های انتخاباتی منجر به شکل گیری ادبیات نظری پیرامون آن است. برگزارکنندگان مناظره های انتخاباتی با توجه به این سه رکن، اصول مشخصی را برای برگزاری مناظره های انتخاباتی تدوین می کنند، که باید مورد پذیرش نامزدهای انتخاباتی و یا حسب مورد احزاب سیاسی قرار گیرد، و در زمان برگزاری مناظره ها مبنای عمل قرار داده شود.
نظر به این که اینک مناظره های انتخاباتی یکی از مؤلفه های اصلی رقابتها در انتخابات ریاست جمهوری و یا مجلس تبدیل شده، بی شک مناظره های انتخاباتی باید بر پایه اصول مشــخصی استوار باشد؛ مانند شکل برگزاری، شیوه ی آماده سازی سؤالات، نقش مجری در فرآیند برگزاری، تعداد و زمان برگزاری، چگونگی استفاده از فناوری های جدید، تا نه تنها کارکردهای مثبت مناظره های انتخاباتی را بسط دهد و فرآیند دستیابی به اهداف انتخاباتی را تسهیل کند، بلکه وجه مردم سالاری نظام سیاســی را نیز تقویت نموده، و می تواند اعتماد سازی هرچه بیشتر را به دنبال داشته باشد.
بنابراین، می تواند مبنایی برای اجماع نظر فراهم آورد، و موجب شود که برگزاری مناظره های انتخاباتی اطلاعات مفید را به رأی دهندگان بدهد تا آگاهانه ترین انتخاب ممکن را انجام دهند لذا ضرورت دارد که تلاش بیشــتری برای بهبود نحوه ســازماندهی و اجرای آنها صــورت گیرد.
علاوه بر ایــن، از آنجایی که مناظره های انتخاباتی نقش حیاتی در شکل دادن به ترجیحات سیاسی رأی دهندگان، انتخاب نامزدها و اعتمادســازی به فرآیند سیاسی ایفا می کنند، چارچوب برگزاری مناظره ها باید شناســایی شوند. با شناسایی چارچوبهای مورد نیاز، مناظره های انتخاباتی می توانند در دستیابی به اهداف تعیین شده عملکرد موفقیت آمیزتری داشته باشند و همچنین سطح و میزان آگاهی مخاطبان را افزایش دهد. در غیر این صورت، نه تنها میزان استقبال از مناظره ها ممکن است کاهش یابد، بلکه کارکردهای مناظره هــای انتخاباتی نیز تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.
مناظره ها باید با بازنگری در شــکل برگزاری آن، تأکید بر پاســخگویی نامزدها، همســویی بهتر مناظره ها با تغییر نگرش رأی دهندگان و اصلاح فرآیند و زمان بندی مناظره انجام شود. در برگزاری موثرتر مناظره ها، نقش مجریان خیلی پررنگ می باشد؛ در ارتباط بانقش مجری در مناظره های انتخاباتی، باید شــرح وظایف مجری مشخص شود.
در این زمینه می توان به آزادی عمل مجری در پرســش و پاســخ و گفتگو با نامزدها پیرامون برنامه های انتخاباتی آنها، تمرکز بر تعداد محدودی از مسائل و موضوعات در طول مناظره، جلوگیری از تشــدید تنش میان نامزدها، تلاش برای تبدیل نشــدن مناظره های انتخاباتی به بازی برد و باخت میان نامزدها، کسب اطلاعات کافی درباره نامزدها و برنامه های انتخاباتی آنها و امکان پذیری تحقق و اجرایی شدن وعده های انتخاباتی نامزدها و… اشاره کرد.
در زمان برگزاری مناظره ها، سه رکن اصلی در میان پرسش ها توسط مجریان مناظره گنجانیده شود و طرف های مناظره الزاماً در مقام پاسخ به این سوالات بربیایند: ١- با کدام کارنامه؟(عملکرد گذشته) ٢- با کدام برنامه؟(الان می خواهید چکار کنید؟) ٣- با کدام تیم؟ (با کی و چگونه میخواهید اجرا کنید؟ مهم تر از این ارکان، باید از زمان بندی برنامه ها نیز پرسیده شود؟ در چه بازه زمانی می خواهند برنامه ها را به نتیجه برسانند؟ برنامه و تیم و کارنامه بدون ارایه زمان بندی قابلیت اجرا نخواهد داشت!
البته، در مورد تعداد و حوزه های موضوعی مناظره های انتخاباتی لازم به ذکر است که، علاوه بر متمرکز کــردن کل مناظره بر یک حوزه موضوعی گسترده مانند قانون گذاری و نظارت بر اجرای قانون و…، بر موضوعاتی خاصی نیز تأکید شود تا رأی دهندگان بینش ژرفتری نسبت به موضوع مورد بررسی و موضع گیری نامزدها در قبال آن پیدا کنند.
لذا اولویت های برنامه های نمایندگی خود را به ترتیب اهمیت لیست کنند. مناظره رقابتی می‌تواند به شکل مسابقه‌ای با قوانین مشخص درآید که در بازه زمانی محدودی انجام می‌شود. ضمنا طرفین مناظره هم می‌توانند به صورت تک‌نفره به میدان بیایند و هم به صورت تیمی. در یک مناظره عادی، دو یا چند تیم مختلف با گزاره و موضوعی واحد روبه‌رو خواهند شد که باید راجع به آن گفتگو کنند. هر تیم ضمنا از مدت‌زمانی مشخص برخوردار خواهد بود تا بحث‌های مورد نظرش را آماده کند.
یک مناظره صحیح در چارچوبی ساختارمند انجام می‌شود که به تمام شرکت‌کنندگان اجازه مشارکت و بیان نقطه‌نظرها را می‌دهد، آن هم بدون اینکه کلام‌شان قطع شود. در مجموع باید گفت که مناظره اتفاقی بسیار رایج در محیط‌های اجتماعی، سیاسی و… به حساب می‌آید. اگرچه موضوعات مورد بحث در مناظره می‌توانند معطوف به اولویت های برنامه نامزدها و یامطالبات و خواست های مخاطبان باشد، اکثر مناظرات پیرامون موضوعاتی بحث‌برانگیز پیش می‌روند که نظر مخاطبان را نیز به خود جلب می‌کنند.
در واقع احتمالا مهم‌ترین تفاوت مناظره و مذاکره، همین حضور اشخاص ثالث در تمام فرایند و رای‌گیری از آنها باشد. باید در نظر داشت که، درمناظرات پارلمانی، هیچ یک از طرفین در صدد تغییر دادن نظرات دیگری برنمی‌آید، بلکه تلاش بر این است که با استفاده از مهارت‌های سخنوری و منطق، نظر مخاطبان و رای‌دهندگان را به نفع خود تغییر دهند. پیشنهاد می گردد که؛ هر یک از طرفین مناطره لازم است که:
الف )استراتژی کلی مناظره خود را به دقت تنظیم کنند.
ب) استراتژی و روش مذاکره خود را با همراهی دیگر اعضای مرتبط به کار در سازمان آماده کنند.
ج)علاوه بر این همواره با ذهنی باز و بستری انعطاف‌پذیر در مناظره پیش بروند .
د) ” احساسات خود را مدیریت کنند. مهم نیست گفتگوهای حین مناظره چقدر باعث بروز احساسات گوناگون در آنان می‌شود، تحت هر شرایطی و به صورت دائمی باید به مدیریت آن احساسات بپردازند.
ممکن است با رقیب انتخاباتی و یا مخاطبانی روبه‌رو شده باشند که صبوری شان را به آزمایش می‌گذارند. در هر صورت، اما آرام و حرفه‌ای باقی باشند. این نشان می‌دهد که می‌توانند بدون توجه به سخنان و حرکات تحریک‌کننده دیگران، عملکردی مستقل داشته باشند.
لازم به گفتن نیست که؛ هرگز”به جانبداری از خیل مردمان – و هواداران خود – مرتکب بدی نشوند و در مناظره، محضِ متابعت کثیری، سخنی برای انحراف حق نگوین د.” ه) تعهداتی واقع‌گرایانه داشته باشند،و تنها متعهد به انجام کارهایی شوند که واقعا می‌خواهند به سراغشان بروند، همانطور که چنین انتظاری از طرف دیگر مذاکره دارند.اگر قادر به انجام کاری نباشند ، شرایط را به شکلی واضح برای طرف مخاطبان تشریح کنند تا ناامیدی به وجود نیاید و اعتبارشان خدشه‌دار نشود. طرفین مناظره صلاحیت و قدرت مناسبی در برآوردن مطالبات مخاطبان و رای دهندگان حوزه انتخابیه خود را داشته باشند تا بتوانند به تعهداتی که وعده داده اند، پایبند بمانند. در نهایت باید اشاره کرد که، مناظره طلبی کلا در فرهنگ ما پرستیژ آور است و در برگیرندگی خبری اش هم خوب است، حتی اگر انجام نشود.
www.ulkamiz.ir
سلام آقای قرنجیک . لطفا به متن آیه ۴۶ سوره عنکبوت و ترجمه آن توجه نمائید /// ﴿۞ وَلَا تُجَادِلُوا أَهْلَ الْکِتَابِ إِلَّا بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ إِلَّا الَّذِینَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ ۖ وَقُولُوا آمَنَّا بِالَّذِی أُنزِلَ إِلَیْنَا وَأُنزِلَ إِلَیْکُمْ وَإِلَٰهُنَا وَإِلَٰهُکُمْ وَاحِدٌ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ﴾ [ العنکبوت: ۴۶]
ترجمه : با اهل کتاب، جز به نیکوترین شیوه‌اى مجادله مکنید. مگر با آنها که ستم پیشه کردند. و بگویید: به آنچه بر ما نازل شده و آنچه بر شما نازل شده است ایمان آورده‌ایم. و خداى ما و خداى شما یکى است و ما در برابر او گردن نهاده‌ایم. ///
ملاحظه و تصدیق می فرمائید که شان نزول آیه فوق به مجادله با اهل کتاب برمی گردد و نه تفسیر به رای شما از آن برای مناظره انتخاباتی . امیدوارم خداوند از سر تقصیر همه بندگان خود بگذرد و البته اگر قابل هدایت باشند ، آنها را به صراط مستقیم هدایت نماید انشااله
سلام و عرض ادب،
✔ منظور و عصاره و هدف از بیان آن قسمت از کلام خداوند متعال در مطلع مطلب ، همانا مجادله و مباحثه و البته مناظره انتخاباتی، به نیکوترین وجه و احسن ترین صورت بوده است. (نه مقصود بیان کل متن آیه مبحوث) . و شان نزول آیه شریفه نیز دور از ذهن بنده هم نبوده است. هدف همانا تشحیذ ذهن مخاطبان برای رساندن پیام سخن بود، نه جسارت تفسیر، آن هم به رای! . ضمناً برداشت از قسمتی از آیات و احادیث و… برای بیان مقصود، حق مسلم هر شهروندی است… .
✔ در واقع، آنچه مطمح نظر مبحث مناظره، و در حقیقت ضروری بود، چیزی بیش از آن نوع طرز فکری نبوده که فی المثل؛ یک ورزشکار خوب در میدان مسابقه در حق رقیبان خود دارد. بدیهی است هر ورزشکاری برای پیروزی بازی می کند، ولی قاعدتاً چون خود بازی و ورزش بسیار مهمتر از پیروزی است، آن ورزشکار بنا بر قواعد تعیین شده بازی خود را انجام می دهد، یعنی با وجود آن که میل دارد برنده شود و برای برنده شدن بالاترین تلاش خود را به کار می بندد، ولی در این تلاش، حقوق بازیکنان طرف مقابل خود را هم محترم می دارد. کوتاه سخن آن که، امکان تحقق اراده همگانی مخاطبان، بستگی به تکامل نظرگاهی دارد که بی گمان بیشتر شهروندان قصد حصول آن را در سر دارند…”
✔ علی ایحال، در گذر از نظرگاه تان، شایسته تر آن بود که در قسمت اخیر یادداشت ارشادی! خود، لطافت بیشتری بخرج می دادید، تا امیدتان، که همانا هدایت به صراط مستقیم همه بندگان !! بوده، بهتر حاصل می شد.
✔ آیا نم نم باران در دامن صحرا، دلچسب تر از تگرگ و طوفان در دل دریا نیست؟
در هر حال، خرسندیم از ارشاد.
✴ در اینجا بهتر دیدم که لطیف ترین تفسیر را از آیه موردنظر، عیناً از خواجه عبدالله انصاری و از منبع ذیل بیاورم :
..﴿ وَلَا تُجَادِلُوا أَهْلَ الْکِتَابِ إِلَّا بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ إِلَّا الَّذِینَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ ۖ وَقُولُوا آمَنَّا بِالَّذِی أُنزِلَ إِلَیْنَا وَأُنزِلَ إِلَیْکُمْ وَإِلَٰهُنَا وَإِلَٰهُکُمْ وَاحِدٌ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ﴾ [ العنکبوت: ۴۶]…( پیکار مکن) مجادله مکن با اهل کتاب ( که گِزیت پذیرفته اند) مگر به بهترین وجه و نیکوترین صورت و به وفا کردن با آنها، و به آنها بگو (ای محمد ) ما به آنچه بر ما و بر شما نازل شده ( فرو فرستاده شده ) ایمان داریم ( گرویدیم ) و خدای ما و خدای شما یکی است و ما او را گردن نهندگانیم …
👈( ص ۲۱۰ ، جلد ۲ تفسیر ادبی و عرفانی قرآن مجید، از کشف الاسرار، اثر خواجه عبدالله انصاری، تالیف امام احمد میبدی، نگارش حبیب الله آموزگار ،چاپ و انتشارات اقبال، ۱۳۶۸ )
✔ در ضمن؛ به باورمندی من، گذشتن از تقصیرات بندگان…. وافزائیدن میوه محبت و نکاهیدن از نعمات به بندگان ، و هدایت ایشان به عنایت و نظر کریمانه، خدای باریتعالی را سزد، که روضه روح ما همه رضای اوست…
النهایه هم ، قبله گاهم دَرِ سرای اوست …
به قول آن دوست گرانمایه؛ ” خِرَد یارتان “
جناب قرنجیک . سلام و شب بخیر . دوست بزرگوار . با عرض معذرت کتاب آسمانی قران را هرگز نباید با تاریخ تمدن ویل دورانت یا نوول و رمان های نویسندگان … مقایسه کرد چون حداقل هایی که برای هر شخص علاقمند برای ورود در بحث تفسیر قرآن بطور خلاصه ، بر آن است که اولاً فهم قرآن برای همگان ممکن، و ثانیاً روشمند است. در این خصوص، چهارده شرط را برای تفسیر صحیح قرآن ذکر می‌کنند که عبارتند از: ۱. آگاهی از قواعد زبان عربی؛ ۲. آگاهی از معانی مفردات قرآن؛ ۳. تفسیر قرآن به قرآن؛ ۴. مراجعه به شأن نزول‌ها؛ ۵. مراجعه به احادیث صحیح؛ ۶. توجه به هماهنگی مجموع آیات قرآن؛ ۷. توجه به سیاق آیات؛ ۸. آگاهی از آرای مفسران اسلامی؛ ۹. پرهیز از هر نوع پیشداوری؛ ۱۰. آگاهی از بینش‌های فلسفی و علمی؛ ۱۱. آگاهی از تاریخ صدر اسلام؛ ۱۲. آگاهی از قصه‌ها و تاریخ زندگانی پیامبران؛ ۱۳. آگاهی از تاریخ محیط نزول قرآن؛ ۱۴. شناخت آیات مکی از مدنی. ضمنا در پایان مطرح می‌کنند که این‌ها، پایه‌های چهاده‌گانه روش تفسیر صحیح قرآن است که برخی از آنها اولویت خاصی دارند و هر چند می‌توان برخی از آنها را در برخی دیگر ادغام کرد، لذا گزینه مورد نظر جنابعالی (( ضمناً برداشت از قسمتی از آیات و احادیث و… برای بیان مقصود، حق مسلم هر شهروندی است… .)) از اساس ، بای نحو کان مردود و منتفی می باشد . در خصوص نظر دیگرتان مبنی بر ( علی ایحال، در گذر از نظرگاه تان، شایسته تر آن بود که در قسمت اخیر یادداشت ارشادی! خود، لطافت بیشتری بخرج می دادید، تا امیدتان، که همانا هدایت به صراط مستقیم همه بندگان !! بوده، بهتر حاصل می شد.) عرض می شود که آنچه بنده آوردم دعای خیر برای کلیه بندگان ( البته به شرط قابل هدایت بودن ) است که در راستای رحما بینهم است نه خدای ناکرده اشد الله علی الکفار … و نکته آخر اینکه ، آنچه در فضای مجازی جاری است ، همه و همه بر انجام مناظره تاکید و دلالت دارد لکن چون شکل توصیه دارد ، هیچ یک از کاندیداها اجباری برای پذیرش آن ندارند . مضافا در برخی از گروه ها و کانال ها مدارکی ارائه شده که قرجه ( نماینده دور دهم ) در انتخابات مجلس یازدهم به شخصه پیشقدم شده و بر مناظره اصرار دارد که خبر آن در همین کانال خودتان کار شده است در خاتمه اگر به دکتر نافعی دسترسی دارید لطفا بگویید خدا خیرت بدهد . وقتی رئیس جمهور آمد گلستان پیشنهاد تشکیل استان گلستان شمالی را دادی ؟ چه شد